Tygodnik towarowy: Ryzyko zamknięcia zwiększa popyt na aktywa materialne

Wpływ zamknięcia na rynek towarowy

Najnowsze zamknięcie rządu USA już wywołało ruchy na rynku towarowym: metale szlachetne, takie jak złoto i srebro, zyskują, natomiast sektory energii i rolnictwa mierzą się z podwyższonym ryzykiem. W przeszłości krótkie „shutdowny” powodowały umiarkowane, przejściowe zakłócenia, ale dłuższy impas może spotęgować skutki i trwale zmienić układ sił między sektorami.

Złoto i inne metale szlachetne zyskały umiarkowanie dzięki napływowi kapitału do „bezpiecznych przystani”. Zamknięcie uwypukla problemy fiskalne i narastające zadłużenie rządu USA, a zarazem zwiększa prawdopodobieństwo niższych kosztów finansowania, jeśli FOMC, Komitet Otwartego Rynku Rezerwy Federalnej, zechce wesprzeć gospodarkę dodatkowymi obniżkami stóp procentowych.

Ropa naftowa i produkty rafineryjne pozostają w tym tygodniu pod presją, dotychczas dominowały obawy o dodatkową podaż z OPEC+, a przedłużające się zamknięcie rządu może dodatkowo ciążyć cenom z powodu obaw o słabszy popyt wynikający ze spowolnienia aktywności gospodarczej.

Na rynku zbóż pojawia się problem z „odkrywaniem cen” (price discovery) w warunkach braku raportów amerykańskiego Departamentu Rolnictwa (USDA), co zwiększa ryzyko gwałtownych ruchów zmienności po wznowieniu publikacji danych. Dodatkowo gospodarstwa i firmy z agrobiznesu odczuwają skutki wstrzymania kredytów i zamrożenia wypłat rządowych, w czasie, gdy ceny obciąża sezonowa presja podaży w trakcie żniw oraz brak popytu na soję ze strony Chin.

Tymczasowe zamknięcie rządu USA wstrzyma piątkową publikację powszechnie śledzonego raportu Commitment of Traders (COT), przygotowywanego przez CFTC, amerykański regulator rynku kontraktów terminowych. Raport COT pokazuje pozycje na kontraktach futures m.in. na rynku walutowym, rynkach finansowych i, co istotne, na rynku towarów. Podczas 35-dniowego „shutdownu” od 22 grudnia 2018 r. do 25 stycznia 2019 r. przepływ danych o pozycjonowaniu został poważnie zakłócony, zaległości nadrobiono dopiero 8 marca tamtego roku. W zależności od długości obecnego zamknięcia fundusze zarządzane (managed money) i inne konta spekulacyjne mogą znów działać „poza radarem” przez dłuższy czas.

Sektor energetyczny: ropa i produkty paliwowe pod presją

Sektor energetyczny był w minionym tygodniu najsłabszym segmentem, Brent, WTI, olej napędowy i benzyna wyraźnie traciły. Produkcja OPEC+ wyraźnie wzrosła we wrześniu; Arabia Saudyjska dołożyła ok. 320 tys. baryłek dziennie. Wenezuela po raz pierwszy od 2019 r. osiągnęła symboliczny poziom 1 mb/d, a eksport z Libii również wzrósł. W rezultacie na rynku pojawiła się wyraźna nadpodaż, akurat gdy sygnały popytowe słabną w IV kwartale i później. Choć techniczne przełamanie poziomu 65 USD na Brent było istotne i otworzyło drogę do dalszych spadków, dotychczasowa, ograniczona reakcja uczestników rynku może świadczyć o „zmęczeniu sprzedażą” oraz przekonaniu, że ostatni zjazd cen zniechęci OPEC+ do ogłaszania znaczącej podwyżki wydobycia w przyszłym miesiącu.

Na razie jednak uczestnicy rynku muszą mierzyć się z kilkoma czynnikami, które ciążą na cenach. Marże rafineryjne pozostają ściśnięte, co zostawia niewielki bufor dla produktów, a wolumen ropy „na wodzie” (w tranzycie morskim) zbliżył się do 10‑letniego sezonowego maksimum, co podkreśla obecny dysbalans. Rynek obawia się, że OPEC+ może ogłosić wzrost produkcji nawet o 500 tys. baryłek dziennie na niedzielnym posiedzeniu. Ponadto Irak wznawia eksport do Turcji przez Kurdystan, a rosyjski eksport morski ropy osiągnął najwyższy poziom od początku 2024 r., po tym, jak ukraińskie ataki na rafinerie zmniejszyły krajowy popyt na surowiec.

Gaz ziemny: wzrost napędzany pogodą

Amerykański gaz ziemny był w minionym tygodniu liderem wzrostów, podrożał o 7%. Pomogły mu wczesny, sezonowy popyt na ogrzewanie oraz rosnące zapotrzebowanie na skroplenie gazu (LNG) w USA; przepływy do amerykańskich instalacji LNG wkrótce mogą przekroczyć poziom 16,7 mld stóp sześciennych dziennie (bcf/d) odnotowany w kwietniu. Choć wahania produkcji i prace utrzymaniowe prawdopodobnie utrzymają wysoką zmienność cen, perspektywa zacieśnienia rynku do 2026 r., przy czym kontrakty terminowe na listopad 2026 r. handlują z premią o 84 centy względem bieżących kontraktów listopadowych, wspierała stabilne wzrosty w ostatnich miesiącach.

Miedź: ograniczenia podaży ważniejsze niż obawy makroekonomiczne

Miedź zyskała 5%, mimo że "Złoty Tydzień" wyłączył z rynku wielu chińskich nabywców. Zakłócenia podaży, przede wszystkim w kopalni Grasberg w Indonezji, przysłoniły miękkość danych makro. Rejestrowane zapasy monitorowane przez LME i SHFE pozostają niskie, co oznacza niewielki bufor; większość dostępnego metalu jest obecnie składowana w USA. Fakt, że rynek potrafi rosnąć bez udziału Chin, wzmacnia narrację o strukturalnym niedoborze.

Problemy w Grasberg pomogły ostatnio cenom miedzi na LME przebić kluczowy opór przy 10 160 USD za tonę; notowania wzrosły do majowego szczytu 2024 r. w pobliżu 10 600 USD. W Nowym Jorku kontrakty HG wróciły powyżej 5 USD za funt, po raz pierwszy od późnolipcowego załamania cen niezwiązanego z cłami. Dodatkowy impet nadaje perspektywa zacieśniającej się podaży, która przyciągnęła napływ kapitału inwestycyjnego, podobnie jak w srebrze i platynie. Te metale, wraz ze złotem, korzystają na tzw. „debasement trade”, czyli strategii polegającej na ucieczce do aktywów materialnych w obawie o trwałość walut fiducjarnych; szczególnie preferowane są metale, w których podaż jest już napięta lub dalej się zacieśnia.

Złoto i srebro: odporne mimo sygnałów wykupienia

Potężna hossa złota od czasu, gdy Powell złagodził ton na konferencji w Jackson Hole w sierpniu, równolegle do politycznych napięć podważających niezależność Fedu, wywołała techniczne wybicie, które podniosło ceny o 16,5%. Padło kilka nowych rekordów, ostatni tuż poniżej 3 900 USD; na tym poziomie pojawiła się realizacja zysków i konsolidacja, co przy mocno przegrzanych wskaźnikach technicznych nie dziwi.

Typowe ryzyko cofnięcia podczas chińskiego "Złotego Tygodnia", kiedy popyt fizyczny zwykle słabnie, na razie się nie zmaterializowało. Zamiast tego wkroczyli inwestorzy z Zachodu: aktywa w funduszach ETF opartych na złocie wzrosły od sierpnia o 150 ton, sięgając trzyletniego maksimum w pobliżu 3 025 ton. To pokazuje, że zarówno nabywcy spekulacyjni, jak i inwestorzy długoterminowi nadal „kupują dołki”.

Przy wielu potencjalnych inwestorach odczuwających zawrót głowy po 45‑procentowym wzroście od początku roku, ważniejsze pytanie brzmi, czy nie obserwujemy zmiany paradygmatu w postrzeganiu aktywów materialnych, takich jak metale. W coraz bardziej podzielonym świecie, w którym Zachód „uzbroił” rynki, systemy płatnicze i kanały monetarne, a sankcje i zamrożenia aktywów podkopały zaufanie do tradycyjnych „bezpiecznych przystani”, zwłaszcza dolara i amerykańskich obligacji skarbowych — rosnąca preferencja dla aktywów materialnych może być trwała.

Kluczowe pozostają Chiny. Jeśli gospodarstwa domowe będą nadal przenosić oszczędności z nieruchomości do złota, trend może się utrzymać. W połączeniu z popytem banków centralnych od 2022 r., kiedy zamrożono rezerwy Rosji, ta zmiana pomogła rozbić wieloletnie korelacje i może tłumaczyć, dlaczego złoto uparcie ignoruje grawitację. Co istotne, import złota do Chin jest jednokierunkowy: raz wprowadzony do kraju kruszec nie może łatwo wypłynąć z powrotem.

Zboża: presja żniw i przeszkody w handlu

W minionym tygodniu notowania zbóż były mieszane: kukurydza i pszenica traciły, natomiast soja zdołała utrzymać się nieznacznie na plusie. Kwartalny raport USDA o zapasach zaskoczył, zapasy kukurydzy wyniosły 1,53 mld buszli, czyli o 15% więcej niż oczekiwał rynek. Przy ogólnej presji żniw na ceny, spekulanci, według najnowszego raportu Commitment of Traders (COT), po raz pierwszy od 20 miesięcy zajęli łącznie krótką pozycję netto na wszystkich sześciu głównych kontraktach na zboża i rośliny oleiste notowanych na CME. Co więcej, łączna krótka pozycja netto była największa, jaką kiedykolwiek odnotowano o tej porze roku.

Podkreśla to rynek, na którym spekulanci obecnie postrzegają ścieżkę najmniejszego oporu jako niższą, wzmocnioną przez stromą strukturę contango w kluczowych uprawach. W takim środowisku krótka sprzedaż może przynieść zyski, nawet jeśli ceny bezpośrednie pozostaną niezmienione. Kluczowym wydarzeniem będzie spotkanie Trumpa i Xi Jinpinga pod koniec października w Korei Południowej, gdzie Trump ma poruszyć kwestię zakupów soi. Amerykańscy rolnicy uprawiający soję pilnie poszukują porozumienia, które mogłoby przywrócić popyt ze strony Chin, które zwykle kupują 60% eksportu, ale nie nabyły jeszcze żadnego ładunku soi z obecnych zbiorów.

Kakao: podwyżki cen skupu u producentów sygnalizują normalizację podaży

Kontrakty na kakao w Nowym Jorku spadły do najniższego poziomu od 1,5 roku, o 9% w skali tygodnia i są handlowane w pobliżu 6 300 USD za tonę. Zjazd napędza spekulacja, że wyższe ceny skupu płacone plantatorom w miejscu wytworzenia (farm-gate) w Ghanie i na Wybrzeżu Kości Słoniowej zachęcą do sprzedaży wcześniej wstrzymanych zapasów, a także zwiększą przyszłą podaż. W ostatnich latach niskie ceny skupu na Wybrzeżu Kości Słoniowej — w połączeniu z niekorzystną pogodą, były głównymi powodami ostrej hossy, ponieważ wyższe ceny globalne nie przekładały się na większą produkcję. Ta perspektywa się zmienia i, jeśli pogoda dopisze, silniejsza podaż sugeruje dalsze spadki cen, choć raczej nie do poziomów sprzed wybicia, czyli ok. 2 600 USD za tonę.