Różnica między kosztami stałymi a zmiennymi

Przykłady kosztów stałych 

Koszt stały pozostaje taki sam, niezależnie od tego, czy wielkość produkcji rośnie, czy spada. Powszechne przykłady kosztu stałego w bilansie firmy obejmują: 

• Czynsz komercyjny
  Większość czynszów komercyjnych ma stały miesięczny lub roczny koszt dla przedsiębiorstwa, przynajmniej podczas początkowego okresu umowy najmu. Nawet gdy czynsz najmu zmienia się pod koniec początkowego okresu, zwykle staje się nowym kosztem stałym, jeśli nowy okres jest droższy lub tańszy.

• Reklama online
  Jeśli firma ma budżet na reklamę online w wysokości 10 000 złotych, jest to koszt stały, ponieważ kwota nie ulega zmianie. Firma przeznaczyła 10 000 złotych jako koszt stały na pokrycie swojej reklamy online i nie zapłaci ani grosza więcej ani mniej.

• Ubezpieczenia
  Koszt składek ubezpieczeniowych na pokrycie majątku lub aktywów firmy jest zazwyczaj kosztem stałym. Chociaż czasami ubezpieczenia mogą być kosztami zmiennymi, takimi jak koszty ubezpieczenia od odpowiedzialności pracowniczej, które mogą być potrzebne lub nie.

• Amortyzacja
  Amortyzacja aktywów jest również kosztem stałym. Firmy zazwyczaj opracowują harmonogram amortyzacji dla wszystkich swoich aktywów, z ich wartościami malejącymi w czasie. Amortyzacja nie jest kosztem zmiennym, ponieważ spadek wartości aktywów nie jest determinowany przez wolumen działalności. 

Czy koszty stałe są uważane za koszty utopione?

W terminologii rachunkowości finansowej, koszty utopione to wszystkie koszty stałe – ale to nie znaczy, że wszystkie koszty stałe są utopione. Czasami w życiu firmy koszt stały nie jest nieodwracalny. Na przykład, gdy firma kupuje maszyny produkcyjne do swojego magazynu, chociaż jest to koszt stały, nie jest to koszt utopiony. Dzieje się tak dlatego, że firma może sprzedać używane maszyny, aby odzyskać część lub całość początkowego kosztu zakupu.

Miesięczne koszty paliwa firmy – które obejmują jej flotę pojazdów – są doskonałym przykładem kosztu utopionego. Nie jest możliwe odzyskanie benzyny lub diesla użytego do jazdy z punktu A do B.

Czym są koszty zmienne?

Różnica między kosztami zmiennymi a kosztami stałymi polega na tym, że te pierwsze są nierozerwalnie związane z produkcją firmy. Koszty zmienne rosną i spadają wraz ze wzrostem lub spadkiem produkcji. Najprostszym sposobem dla inwestora na obliczenie kosztów zmiennych przedsiębiorstwa jest pomnożenie produkcji firmy przez koszt zmienny na jednostkę jej produkcji.

Powiedzmy, że firma A produkuje 1 000 pojazdów przy koszcie jednostkowym 5 000 dolarów. Jej koszt zmienny dla całej produkcji wyniósłby 5 mln dolarów. Jednakże, jeśli firma A miałaby trudności z pozyskaniem materiałów lub komponentów elektrycznych do nowych pojazdów w następnym roku i zbudowała tylko 400 nowych pojazdów – przy wyższym koszcie jednostkowym 8 000 dolarów z powodu niedoborów materiałów – jej koszt zmienny dla całej produkcji wyniósłby 3,2 mln dolarów.

Jak widać, całkowity koszt zmienny produkcji dóbr lub usług firmy bezpośrednio wpływa na wynik finansowy przedsiębiorstwa. W rzeczywistości, wahania kosztów zmiennych firmy są jednym z głównych czynników wzrostu lub spadku jej ceny akcji. Gdy koszty rosną – uszczuplając zyski – cena akcji prawdopodobnie spadnie.

Przykłady kosztów zmiennych

Koszt zmienny jest dokładnie taki – zmienny. Może rosnąć i spadać w zależności od produktywności firmy. Powszechne przykłady obejmują: 

• Praca
  Koszty zatrudnienia różnią się z roku na rok. Jeśli firma zatrudnia więcej pracowników, jej koszty pracy wzrosną. Podobnie, jeśli firma jest zmuszona przyznać podwyżkę wynagrodzeń swoim pracownikom, jej koszty pracy również wzrosną. Czasami podwyżka wynagrodzeń powyżej inflacji może być pokazem siły finansowej firmy.

• Surowce
  Kryzys kosztów życia doświadczany obecnie w Polsce i na świecie dotyczy wielu surowców. Wzrost barier handlowych i problemy z łańcuchem dostaw spowodowane trwającym kryzysem na Ukrainie oraz pandemią COVID-19 znacznie podniosły ceny surowców. Spowodowało to wzrost kosztów zmiennych dla wielu producentów i wytwórców.

• Prowizje
  Jeśli firma płaci prowizję od każdej sprzedaży, jest to koszt zmienny. Dzieje się tak dlatego, że kwota płacona w prowizjach jest powiązana z liczbą dokonanych sprzedaży.

• Koszty mediów
  Wahania cen gazu, energii elektrycznej i ropy wpływają na opłaty za media dla firm. Im więcej energii firma zużywa, tym więcej musi płacić, dlatego jest to koszt zmienny w bilansie.

Czy koszt krańcowy to to samo co koszt zmienny?

Koszty zmienne mogą mieścić się w kategorii kosztu krańcowego. Koszty krańcowe odnoszą się do wydatków biznesowych związanych z produkcją nowych jednostek produktu lub obsługą dodatkowego klienta. Są to koszty przyrostowe, które rosną z czasem, aby pomóc w produkcji dodatkowych jednostek wyjściowych. Jako część nakładów na produkcję, koszty zmienne są zazwyczaj uwzględniane jako koszt krańcowy.

Zrozumienie kosztów całkowitych

Po zapoznaniu się z kosztami stałymi i zmiennymi, możesz wziąć pod uwagę koszty całkowite, które są połączeniem obu powyższych kosztów. Całkowite koszty stałe obejmują wszystkie wydatki, do których firma jest zobowiązana umowami. Dla przykładu, powiedzmy, że firma A płaci 5 000 dolarów miesięcznie za wynajem swojej siedziby przemysłowej, a także 2 000 dolarów miesięcznie za wynajem maszyn produkcyjnych. Płaci również 400 dolarów miesięcznie za ubezpieczenie. Całkowite koszty stałe firmy wyniosłyby 7 400 dolarów miesięcznie.

Załóżmy, że firma A produkuje również 1 000 smartfonów miesięcznie po 20 dolarów za sztukę, w tym wszystkie komponenty elektryczne importowane z Azji. Ma także miesięczną listę płac w wysokości 10 000 dolarów. Jej całkowite koszty zmienne wyniosłyby 30 000 dolarów miesięcznie.

Ostatecznie potencjalni inwestorzy muszą bacznie obserwować całkowite koszty firmy. Kontrolowanie ogólnych kosztów jest kluczowe dla zapewnienia długoterminowej trwałości i wypłacalności przedsiębiorstwa – i spółki publiczne nie są tu wyjątkiem.

Dlaczego ważne jest rozróżnienie między kosztami stałymi a zmiennymi

Jako potencjalny inwestor, umiejętność rozróżnienia między kosztami stałymi a zmiennymi firmy może pomóc Ci w dokonaniu dwóch kluczowych obliczeń – progu rentowności biznesu i identyfikacji efektów skali.

Znając koszty stałe i zmienne firmy, możesz określić cenę, którą biznes musi osiągnąć, aby utrzymać rentowność. Osiąga się to poprzez zastosowanie wzoru analizy progu rentowności:

Koszty stałe / (cena – koszty zmienne) = wolumen potrzebny do osiągnięcia progu rentowności

Ten wzór dostarcza wglądu w strukturę cenową firmy i może pokazać, ile dodatkowych jednostek firma musiałaby sprzedać, jeśli jej koszty zmienne wzrosłyby z powodu ambitnej ekspansji. Daje to również potencjalnym inwestorom możliwość sporządzenia podstawowych prognoz dotyczących przewidywanych zysków firmy w bieżącym roku obrotowym. Jest to korzystne, jeśli firma regularnie wypłaca dywidendy akcjonariuszom.

Gdy dobrze zrozumiesz koszty stałe i zmienne firmy, te dane mogą być wykorzystane do określenia efektów skali. Możliwe jest ustalenie optymalnego punktu finansowego firmy, w którym zwiększona produkcja równoważy się z kosztami stałymi rozłożonymi na większą liczbę produktów.

Ostatecznie opanowanie rozróżnienia między kosztami stałymi a zmiennymi pozwala uzyskać natychmiastowy wgląd w strukturę kosztów firmy i podejmować jasne, racjonalne decyzje w oparciu o prawdopodobną krótkoterminową i długoterminową rentowność biznesu.