Inwestowanie poza sztuczną inteligencją: pięć przyszłych obszarów wzrostu.

Kluczowe punkty:

• Nadchodząca fala wzrostu nie ogranicza się tylko do sztucznej inteligencji: pięć nowych obszarów nabiera znaczenia komercyjnego — robotaksówki, drony/mobilność powietrzna w miastach, infrastruktura kosmiczna, technologie kwantowe oraz zaawansowana energetyka jądrowa. Każdy z tych obszarów ma potencjał, by przekształcić branże i otworzyć nowe możliwości w łańcuchach wartości.
• Możliwości istnieją w całym ekosystemie: od operatorów platform i dostawców sprzętu po podmioty wspierające infrastrukturę. Przykłady obejmują takie firmy jak Waymo/Alphabet, Joby Aviation, Rocket Lab, IonQ oraz Constellation Energy i Cameco.
• Ryzyka pozostają znaczące i zróżnicowane: regulacje, długie okresy realizacji, intensywność kapitałowa oraz geopolityka sugerują, że inwestorzy powinni traktować te obszary jako długoterminowe inwestycje z wysokim stopniem niepewności. Zalecane jest ostrożne dobieranie wielkości inwestycji oraz dywersyfikacja portfela.

Inwestorzy pytają: Co czeka nas po półprzewodnikach i sztucznej inteligencji?

Wskazujemy pięć obszarów, które z science fiction zmierzają w kierunku komercyjnej skali. Każdy z nich niesie ze sobą nowe możliwości wzdłuż łańcucha wartości, ale także realne ryzyka, które inwestorzy muszą dokładnie ocenić.

1. Robotaksówki i mobilność autonomiczna

Po latach sceptycyzmu, projekty z zakresu pojazdów autonomicznych (AV) zaczynają osiągać skalę komercyjną. Waymo rozszerza swoją usługę przewozową w miastach USA, podczas gdy Cruise, Mobileye i Aurora Innovation rozwijają swoje testy. Singapur i Dubaj zatwierdziły również publiczne projekty pilotażowe, sygnalizując pozytywne zmiany regulacyjne.

Perspektywa inwestora:

• Kamienie milowe realizacji: Komercyjna rentowność robotaksówek będzie zależała od zatwierdzeń regulacyjnych, ekspansji na nowe miasta oraz integracji z istniejącą siecią transportową. Inwestorzy powinni obserwować liczbę codziennych przejazdów realizowanych przez operatorów oraz to, czy koszty za milę spadają do poziomów rentownych.
• Zaufanie i bezpieczeństwo: Postrzeganie przez opinię publiczną oraz statystyki wypadków będą miały bezpośredni wpływ na adopcję technologii. Kilka głośnych incydentów może spowolnić rozwój lub spowodować nowe ograniczenia.
• Ekonomia: Floty AV wymagają dużych początkowych nakładów kapitałowych (pojazdy, ładowanie, depozyty konserwacyjne). Ekonomika jednostkowa będzie bardziej korzystna w gęstych centrach miejskich niż na przedmieściach oraz terenach wiejskich.
• Krajobraz konkurencyjny: Ugruntowane platformy, takie jak Uber i Lyft, mogą skorzystać z zewnętrznej integracji autonomii, podczas gdy start-upy mogą napotkać trudności związane z potrzebami finansowymi. Chińscy gracze, tacy jak Pony.ai i WeRide, stoją przed dodatkowymi ryzykami geopolitycznymi oraz intensywnością kapitałową.

Gdzie szukać (przykłady ilustrujące):

• Operatorzy platform: Alphabet (GOOGL) za pośrednictwem Waymo, Uber (UBER), Lyft (LYFT).
• Dostawcy technologii: Aurora Innovation (AUR), Innoviz (INVZ), Mobileye (MBLY).
• Dostawcy infrastruktury: Blink Charging (BLNK).
• Regionalni rywale: Pony.ai (PONY), WeRide (WRD).

Ryzyka: Opóźnienia regulacyjne po wypadkach, niejasne modele odpowiedzialności, brak zaufania konsumentów oraz ekonomia jazdy poza gęstymi centrami miejskimi. W przypadku Pony.ai i WeRide, ryzyka obejmują dużą intensywność kapitałową, ciągłe straty oraz wrażliwość geopolityczną związaną z ich bazą w Chinach.

2. Drony i powietrzna mobilność miejska

Komercyjne drony wkraczają w sektory logistyki, rolnictwa i obrony, podczas gdy firmy zajmujące się miejską mobilnością powietrzną (UAM) testują elektryczne samoloty pionowego startu i lądowania (eVTOL), jako kolejny etap innowacji transportowych.

Perspektywa inwestora:

• Wyzwania certyfikacyjne: Certyfikacja typu przez FAA jest kluczowa. Bez niej komercyjny rozwój nie będzie możliwy.
• Widoczność przychodów: Producenci dronów związanych z obronnością, jak AeroVironment czy Kratos, mogą mieć stabilniejszy przepływ gotówki w porównaniu do startupów eVTOL.
• Wyzwania związane z wdrożeniem w miastach: Zasięg baterii, hałas oraz integracja z przestrzenią powietrzną mogą opóźniać zastosowanie w rzeczywistości.
• Wymagania finansowe: Firmy koncentrujące się na eVTOL zużywają znaczne środki finansowe i mogą doświadczać rozcieńczenia, jeśli terminy się wydłużą.

Gdzie szukać (przykłady ilustrujące):

• Producenci taksówek powietrznych: Joby Aviation (JOBY), Archer Aviation (ACHR).
• Nowi gracze eVTOL: Lilium (LILM) i EHang (EH) pracują nad taksówkami powietrznymi w Europie i Chinach.
• Drony obronne i komercyjne: AeroVironment (AVAV), Kratos Defense (KTOS).
• Dostawcy usług łączności: Ondas Holdings (ONDS).

Ryzyka: Opóźnienia w certyfikacji, opór społeczny w miastach, problemy z wydajnością baterii, wysokie zużycie gotówki i zależność od budżetów obronnych na umowy.

3. Infrastruktura kosmiczna i usługi

Globalna gospodarka kosmiczna już przekroczyła wartość 600 miliardów dolarów i może się potroić do 2035 roku. Tańsze usługi startowe i zminiaturyzowane satelity tworzą możliwości w zakresie obserwacji Ziemi, łączności szerokopasmowej oraz usług orbitalnych.

Perspektywa inwestora:

• Kapitałochłonność: Duże początkowe koszty oznaczają, że tylko dobrze skapitalizowani gracze mogą się rozwijać.
• Ryzyko związane z harmonogramem: Planowane starty i terminy satelit często się przedłużają, co wpływa na przychody.
• Zależność od rządu: Umowy w dużej mierze zależą od budżetów narodowych na przestrzeń kosmiczną i priorytetów geopolitycznych.
• Wschodzące segmenty: Największy wzrost widać w usługach opartych na danych, takich jak analityka i komunikacja, zamiast tylko w rakietach.

Gdzie szukać (przykłady ilustrujące):

• Operator startu: Rocket Lab (RKLB).
• Analityka satelitarna: Planet Labs (PL).
• Konstelacje szerokopasmowe: Telesat (TSAT).
• Usługi księżycowe: Intuitive Machines (LUNR).
• Główni wykonawcy: Lockheed Martin (LMT).

Ryzyka: Projekty wymagające dużego kapitału, częste opóźnienia, zależność od umów rządowych oraz zatłoczenie orbitalne (ryzyko kolizji i zaostrzenia regulacji).

4. Technologie kwantowe

Technologia kwantowa jest postrzegana jako kolejny przełom w obliczeniach. Mimo że praktyczne obliczenia kwantowe są wciąż odległe, krótkoterminowe możliwości można znaleźć w kwantowym czujnictwie oraz cyberbezpieczeństwie w erze postkwantowej. Rządy przeznaczają dziesiątki miliardów na finansowanie, podkreślając strategiczne znaczenie tej technologii.

Perspektywa inwestora:

• Harmonogramy i niepewność: Różnorodność konkurujących podejść sprzętowych sprawia, że nie jest jasne, która technologia ostatecznie się sprawdzi.
• Finansowanie a przychody: Wiele firm jeszcze nie generuje przychodów i polega na zewnętrznym finansowaniu.
• Rozwój ekosystemu: Partnerstwa z korporacjami i rządami mogą napędzać adopcję przed osiągnięciem rentowności.
• Spekulacyjny charakter: Potencjalne zyski są ogromne, ale należy wyceniać je ostrożnie ze względu na niepewność.

Gdzie szukać (przykłady ilustrujące):

• Pionierzy obliczeń: IonQ (IONQ), Rigetti Computing (RGTI).
• Współprace przemysłowe: Honeywell (HON) poprzez Quantinuum.
• Duże firmy technologiczne: Alphabet (GOOGL), IBM (IBM).

Ryzyka: Długie i niepewne harmonogramy komercjalizacji, duża zależność od finansowania, niestabilne wyceny związane z cyklami hype’u oraz wyzwania w skalowaniu kubitów.

5. Zaawansowana energetyka jądrowa i infrastruktura energetyczna

Elektryfikacja, centra danych i cele klimatyczne skłaniają zakłady energetyczne do rekordowych wydatków na modernizację sieci. Równocześnie, zaawansowana energetyka jądrowa oraz małe modułowe reaktory (SMR) zyskują na znaczeniu jako niezawodne, bezemisyjne źródła energii podstawowej.

Perspektywa inwestora:

• Zapotrzebowanie na sieć: Zakłady energetyczne zwiększają nakłady kapitałowe na przesył i niezawodność, aby sprostać rosnącemu zapotrzebowaniu.
• Rola energetyki jądrowej: Zaawansowane projekty starają się przezwyciężyć problemy związane z kosztami i opóźnieniami, które nękały tradycyjne reaktory.
• Wąskie gardła w dostawach paliwa: Łańcuchy dostaw HALEU muszą się rozwijać, zanim SMR staną się realną opcją.
• Pod kątem infrastruktury: Firmy inżynieryjne i budowlane korzystają z długich harmonogramów projektowych, niezależnie od szybkości wdrażania energetyki jądrowej.

Gdzie szukać (przykłady ilustrujące):

• Zakłady energetyczne/operatorzy: Constellation Energy (CEG), NextEra Energy (NEE), Duke Energy (DUK), Dominion Energy (D).
• Dostawcy paliwa i komponentów: Cameco (CCJ), BWX Technologies (BWXT). Kazatomprom (KAP.LN) - największy producent uranu na świecie z siedzibą w Kazachstanie.
• Inżynieria i infrastruktura: Rolls-Royce (RR.LN) rozwija małe modułowe reaktory; Mitsubishi Heavy Industries (7011 JP) - ekspert w dziedzinie energetyki jądrowej. Siemens Energy (ENR GY), ABB (ABBN SW) są liderami w modernizacji przesyłu i sieci.

Ryzyka: Przekroczenia kosztów, opóźnienia, sprzeciw społeczny, bariery regulacyjne i ograniczenia w dostawach paliwa. Wyzwania związane z pozwoleniami mogą również opóźnić rozbudowę sieci.

Podsumowanie: Budowanie portfeli wokół przyszłych obszarów wzrostu

Inwestorzy zainteresowani kamieniami milowymi poza półprzewodnikami i AI powinni myśleć o ekosystemach, a nie tylko o dominujących technologiach. Każdy z obszarów ma rozległy łańcuch wartości, od dostawców sprzętu po operatorów infrastruktury, z nierównymi zwycięzcami i przegranymi. Ryzyka są poważne, ale potencjalne nagrody są znaczne dla cierpliwego kapitału.