Wyjaśnienie zamknięcia rządu USA: odpowiedzi na 10 kluczowych pytań

Kluczowe punkty:

• Zamknięcia rządu często trafiają na pierwsze strony gazet, lecz zazwyczaj mają niewielki długoterminowy wpływ na rynki.
• Największym ryzykiem w krótkim terminie jest chwilowy brak dostępu do danych ekonomicznych.
• Dla inwestorów najlepszą strategią jest utrzymanie inwestycji, zróżnicowanie portfela oraz unikanie podejmowania decyzji pod wpływem nagłówków.

Zamknięcia rządu mogą budzić niepokój, lecz jakie naprawdę mają znaczenie dla Twoich pieniędzy? Oto odpowiedzi na 10 najczęściej zadawanych pytań przez inwestorów.

Rynki przetrwały wojny i recesje, ale czy poradzą sobie, gdy Waszyngton zostanie sparaliżowany? Co kilka lat amerykańska scena polityczna oferuje nam dobrze znany spektakl: ustawodawcy nie potrafią się porozumieć co do budżetu, a część rządu federalnego przestaje działać. Nagłówki straszą, wzrasta zmienność, a inwestorzy przygotowują się na to, co może nastąpić.

Jaka jest rzeczywistość? Historycznie rzecz biorąc, zamknięcia rządu na rynkach finansowych były bardziej teatrem niż tragedią. Wpływają one na wzrost gospodarczy w krótkoterminowej perspektywie i mogą powodować stres, ale rzadko pozostawiają trwałe ślady na portfelach inwestorów. Mimo to, przy rosnącym zadłużeniu i coraz bardziej spolaryzowanej polityce, zarówno amerykańscy, jak i globalni inwestorzy mają uzasadnione obawy, zastanawiając się, czy tym razem będzie inaczej.

Oto odpowiedzi na dziesięć kluczowych pytań.

P1. Co dokładnie oznacza zamknięcie rządu USA?

Do zamknięcia dochodzi, gdy Kongres nie jest w stanie uchwalić ustaw budżetowych lub tymczasowej "kontynuacyjnej rezolucji", potrzebnej do finansowania działalności rządu. Bez prawnej możliwości wydawania pieniędzy wiele agencji musi częściowo się zamknąć.

Podstawowe usługi, takie jak wojsko, egzekwowanie prawa i Social Security, funkcjonują nadal, ale tzw. "nieistotne" usługi, od obsługi wniosków paszportowych po parki narodowe, zostają wstrzymane. Około 800,000 pracowników federalnych jest zazwyczaj wysyłanych na przymusowe urlopy lub pracuje bez wynagrodzenia aż do osiągnięcia porozumienia.

"Potraktuj to jako przejście rządu w tryb samolotowy. Niektóre systemy nadal działają, ale inne zawieszają się, dopóki ktoś nie naciśnie przycisku resetowania".

P2. Czym różni się to od walki o pułap zadłużenia?

Zamknięcie rządu i kwestia pułapu zadłużenia są często ze sobą mylone, ale to nie to samo. Zamknięcie rządu oznacza brak autoryzacji na wydatki na nowe programy, rząd nadal opłaca istniejące zobowiązania, w tym odsetki od zadłużenia. Kryzys związany z pułapem zadłużenia dotyczy tego, czy USA mogą pożyczać, aby zrealizować już zaciągnięte zobowiązania. To z kolei podnosi ryzyko niewypłacalności, co jest znacznie bardziej poważne dla rynków.

"Zamknięcia rządu to polityczny hałas. Spory o pułap zadłużenia to potencjalne systemowe wstrząsy. Rynki rozróżniają te kwestie, i podobnie powinni inwestorzy."

P3. Ile było zamknięć rządu i jak długo zazwyczaj trwają?

Od 1976 roku doszło do 20 przerw w finansowaniu, z czego 10 prowadziło do widocznych zamknięć. Większość z nich zakończyła się szybko, trwając zaledwie kilka dni. Najdłuższe zamknięcie, które miało miejsce w latach 2018–2019, trwało 35 dni i spowodowało utratę około 3 miliardów USD z PKB, co wciąż stanowi niewielki odsetek w gospodarce wartej 20 bilionów USD.

• 35 dni, rekordowe zamknięcie
• 9 dni, średni czas trwania

Dane historyczne wskazują, że choć zamknięcia rządu są frustrującymi politycznymi starciami, rzadko są one wydarzeniami kształtującymi rynek.

P4. Co tak naprawdę przestaje działać, gdy rząd przestaje funkcjonować?

W przypadku zamknięcia rządu jego skutki są odczuwane nierównomiernie. Zamykają się parki narodowe, muzea oraz wiele biur federalnych. Przetwarzanie paszportów i wiz zostaje wstrzymane. Zgody regulacyjne i pozwolenia środowiskowe się gromadzą, a wykonawcy pracujący dla rządu otrzymują polecenia wstrzymania pracy i doświadczają opóźnień w płatnościach.

Mimo wszystko, podstawowe usługi nadal działają. Czeki Social Security są wysyłane, Medicare funkcjonuje, a obsługa długu przebiega bez zakłóceń. Funkcjonariusze TSA, żołnierze i kontrolerzy ruchu lotniczego zazwyczaj kontynuują pracę, choć często bez wynagrodzenia do momentu rozwiązania sytuacji.

Dla rynków największym problemem jest brak dostępu do danych: brak raportu o zatrudnieniu, CPI, czy danych PKB, co trwa aż do wznowienia finansowania. To zmusza inwestorów i Rezerwę Federalną do działania niejako po omacku.

Historyczne dane:

• 20 – przerwy w finansowaniu od 1976 roku
• 10 – zamknięcia z przymusowymi urlopami
• 9 dni – średnia długość zamknięcia
• 35 dni – najdłuższe zamknięcie (2018–2019)
• 0% – średni zwrot S&P 500 podczas zamknięć
• 12% – średni zwrot S&P 500 w roku po zamknięciu
• 0.1 do 0.2% – PKB tracone na każdy tydzień zamknięcia

Źródło: Analiza Saxo Bank, Bloomberg

P5. Jak rynki reagowały na wcześniejsze zamknięcia?

Historia pokazuje, że rynki zazwyczaj nie przejmują się zamknięciami. Średni zwrot indeksu S&P 500 podczas zamknięć wynosi około zero, a w kilku przypadkach akcje nawet rosły, gdy inwestorzy patrzyli poza dramat. Na przykład w 2013 roku indeks zyskał ponad 3% podczas 16-dniowego zamknięcia.

Długoterminowy obraz jest jeszcze bardziej jednoznaczny: średnio indeks S&P 500 wzrósł o około 12% w ciągu 12 miesięcy po zamknięciach. Obligacje skarbowe często rosną z powodu wzrostu popytu na bezpieczne aktywa, złoto zazwyczaj minimalnie drożeje, a dolar waha się i rzadko dokonuje znaczących ruchów.

• 0% – średni zwrot S&P 500 podczas zamknięć
• 12% – średni wzrost w roku po zamknięciu

"Zamknięcia były bardziej jak wyboje na drodze niż trwałe bariery dla rynków. Inwestorzy zazwyczaj żałują paniki, a nie cierpliwości."

P6. Jakie jest ukryte ryzyko, które większość inwestorów przeocza?

Prawdziwe zagrożenie to nie spadki na rynkach, lecz brak dostępu do danych. Gdy takie agencje jak Bureau of Labor Statistics czy Bureau of Economic Analysis przestają działać, Rezerwa Federalna traci dane o inflacji i zatrudnieniu, na które polega przy ustalaniu stóp procentowych. Ta niepewność może zaniepokoić rynki i zmusić bank centralny do podejmowania decyzji w ciemno. W dzisiejszym środowisku, opartym na polityce danych, jest to większe ryzyko niż w poprzednich cyklach.

P7. Które sektory cierpią najbardziej, a które radzą sobie dobrze?

Efekty zamknięcia są odczuwane nierównomiernie. Sektory związane z obronnością i lotnictwem, silnie zależne od zamówień rządowych, zazwyczaj jako pierwsze odczuwają trudności w związku z wstrzymaniem płatności. Firmy z sektora opieki zdrowotnej i farmaceutycznego mogą napotkać opóźnienia w zatwierdzeniach FDA. Turystyka i linie lotnicze odczuwają skutki zamknięć parków narodowych, a bezpieczeństwo na lotniskach jest obciążone przez nieopłaconych pracowników. Banki i pożyczkodawcy hipoteczni są dotknięci, gdy IRS zawiesza weryfikację dochodów.

Z drugiej strony, sektory defensywne zazwyczaj radzą sobie dobrze. Usługi komunalne i podstawowe artykuły konsumpcyjne pozostają stabilne, ponieważ ludzie nadal korzystają z elektryczności i kupują żywność. Złoto często rośnie, gdy inwestorzy szukają bezpiecznych inwestycji. A duże firmy technologiczne, które w niewielkim stopniu polegają na budżetach rządowych, często ignorują dramat.

P8. Czy inwestorzy spoza USA powinni się tym przejmować?

Tak, ale bez przesady.

Ponieważ amerykańskie akcje stanowią około 70 procent globalnej kapitalizacji rynku, każda chwiejność na Wall Street często wpływa na Europę i Azję. Dla europejskich inwestorów głównym kanałem transmisji są jednak waluty. Jeśli dolar osłabnie, inwestycje amerykańskie tracą na wartości po przeliczeniu na euro, natomiast umocnienie dolara ma odwrotny efekt.

"Dla Europejczyków zamknięcie rządu to mniej myśli o indeksie S&P 500, a bardziej o tym, co dzieje się z dolarem w ich portfelu."

P9. Czy tym razem sytuacja jest inna ze względu na obecne zadłużenie i politykę USA?

Możliwe.

Amerykańska sytuacja fiskalna jest słabsza niż w wielu wcześniejszych epizodach: deficyty bliskie 2 bilionów USD rocznie, dług powyżej 100 procent PKB i spolaryzowana polityka, która utrudnia osiąganie kompromisów. Krótkie zamknięcie prawdopodobnie podąży za historycznym scenariuszem, jednak dłuższe zamknięcie, szczególnie w połączeniu z innymi stresami, takimi jak słaby wzrost lub ostrzeżenia o obniżeniu ratingu kredytowego, może wywołać głębsze obawy dotyczące wiarygodności fiskalnej USA.

P10. Podsumowując, co inwestorzy mogą faktycznie zrobić?

Zamknięcia mogą dominuować nagłówki, ale rzadko zmieniają strategie inwestycyjne. Dla większości inwestorów strategia jest stosunkowo prosta:

• Pozostań zainwestowany. Rynki zazwyczaj szybko się odbudowują.
• Dywersyfikacja. Obligacje skarbowe i złoto często równoważą zmienność akcji.
• Unikaj inwestowania pod wpływem nagłówków. Rynki często odbijają, zanim umowa zostanie oficjalnie zawarta.
• Uważaj na dolara.  Szczególnie jeśli jesteś europejskim inwestorem.
• Zachowaj poduszkę finansową. Przydatna zarówno na wydatki, jak i na zakupy po spadkach.

"W większości przypadków zamknięcia kończą się jako teatr polityczny z finansowymi efektami ubocznymi, a nie jako początek kryzysu rynkowego. Cierpliwy inwestor zazwyczaj wygrywa."

Co inwestorzy powinni naprawdę zapamiętać:

Zamknięcia mogą być niepokojące, ale rzadko są decydujące. Zazwyczaj stanowią krótkoterminowy hałas, a nie trwały sygnał, i rynki zwykle szybko się odbudowują, gdy finansowanie zostaje wznowione. Większe ryzyko tkwi w tymczasowym braku dostępu do danych ekonomicznych, co może zostawić Rezerwę Federalną i inwestorów bez kierunkowskazu. Sektory defensywne, takie jak usługi komunalne, artykuły podstawowe i złoto, często okazują się bardziej odporne niż kontrakty czy turystyka, podczas gdy dla inwestorów spoza USA główny wpływ jest odczuwalny przez dolara i globalne nastroje.

Zamknięcia mogą dominować nagłówki, ale dla rynków są bardziej jak zła pogoda: niewygodna i szybko zapomniana. Lekcja z historii jest jasna: niebo nie wali się nam na głowę, a cierpliwość zazwyczaj jest wynagradzana.