Amerikaanse overheid sluit (weer) de deuren: wat betekent dat voor u als belegger?

Jacob Falkencrone
Hoofd Beleggingsstrategie
Alvorens u dit artikel leest:
Onderstaande boodschap bevat marketingmateriaal. Voor een goed begrip van dit artikel is enige basiskennis van beleggen en macro-economie aanbevolen. Elke belegger of trader moet zelf goed onderzoek doen en rekening houden met de eigen financiële situatie, risicobereidheid en beleggingsdoelen. Beleggen brengt risico’s met zich mee. Het is belangrijk om weloverwogen keuzes te maken.
Een ‘shutdown’ van de Amerikaanse overheid zorgt vaak voor grote krantenkoppen.
Maar wat betekent het echt voor uw portefeuille? Hier vindt u de tien meest gestelde vragen van beleggers – met duidelijke antwoorden.
1. Wat is een Amerikaanse ‘shutdown’?
Een shutdown ontstaat als het Congres geen akkoord bereikt over de begroting.
Zonder goedgekeurde uitgaven mogen veel overheidsdiensten tijdelijk niet werken.
Essentiële diensten zoals defensie, politie en sociale zekerheid blijven draaien.
Maar paspoortaanvragen, nationale parken en andere ‘niet-essentiële’ diensten stoppen. Zo’n 800.000 ambtenaren worden dan tijdelijk naar huis gestuurd of werken zonder loon.
Kort gezegd: de overheid gaat in vliegtuigmodus. Sommige systemen blijven draaien, andere bevriezen tot er een akkoord is.
2. Wat is het verschil met het schuldenplafond?
Een shutdown gaat over het uitgeven van geld voor nieuwe programma’s.
Bij een schuldenplafond gaat het om het recht om geld te lenen voor bestaande verplichtingen. Een shutdown is vervelend, maar een schuldencrisis kan leiden tot wanbetaling – en dat is veel ernstiger voor de markten.
Shutdowns zijn politieke ruis. Schuldencrisissen zijn systeemrisico’s.
3. Hoe vaak gebeurt dit en hoe lang duurt het?
Sinds 1976 zijn er 20 ‘gaten’ in de financiering geweest, waarvan 10 echte shutdowns.
De meeste duurden maar een paar dagen. De langste was in 2018–2019 en duurde 35 dagen. Die kostte de economie ongeveer 3 miljard dollar – een kleine hap uit een economie van 20 biljoen dollar.
Gemiddelde duur: 9 dagen
Langste shutdown: 35 dagen
Gemiddelde impact op de beurs: vrijwel nul
4. Wat werkt niet meer tijdens een shutdown?
De impact is ongelijk verdeeld. Nationale parken, musea en veel kantoren sluiten.
Paspoortaanvragen en visums lopen vertraging op. Vergunningen en inspecties worden uitgesteld. Aannemers krijgen geen betaling.
Maar: sociale zekerheid, Medicare en rentebetalingen gaan gewoon door. Soldaten, luchtverkeersleiders en douaniers blijven werken – vaak zonder loon.
Voor beleggers is het grootste probleem: geen economische cijfers. Zonder data over werkgelegenheid, inflatie en groei tast de Federal Reserve in het duister.
5. Hoe reageren de markten meestal?
Meestal blijven de markten rustig. De S&P 500 – een brede Amerikaanse aandelenindex – laat gemiddeld geen beweging zien tijdens shutdowns. Soms stijgt de beurs zelfs, zoals in 2013 (+3% tijdens een 16-daagse shutdown).
Gemiddeld rendement tijdens shutdowns: 0%
Gemiddeld rendement in het jaar erna: +12%
Les: shutdowns zijn eerder een hobbel dan een crash.
6. Wat is het grootste risico dat beleggers vergeten?
Niet de beursdaling, maar het wegvallen van economische data. Zonder cijfers over inflatie en werkgelegenheid moet de Fed gokken bij het bepalen van het rentebeleid.
Dat maakt de markt onzeker.
7. Welke sectoren krijgen het zwaarst te verduren?
- Negatief: defensiebedrijven, farmaceuten, toerisme, luchtvaart, banken en hypotheekverstrekkers
- Neutraal tot positief: nutsbedrijven, consumentengoederen, goud en grote techbedrijven
Waarom?
Defensie en farmacie zijn afhankelijk van overheidscontracten. Toerisme lijdt onder gesloten parken en luchthavens met onderbezetting. Techbedrijven hebben weinig directe banden met de overheid.
8. Moeten Europese beleggers zich zorgen maken?
Ja, maar met mate. Amerikaanse aandelen zijn goed voor zo’n 70% van de wereldwijde beurswaarde. Een schok in de VS kan dus wereldwijd voelbaar zijn. Voor Europese beleggers is de wisselkoers belangrijker dan de S&P 500. Een zwakke dollar betekent minder waarde bij omzetting naar euro’s.
9. Is het deze keer anders?
Misschien. De Amerikaanse begroting is zwakker dan vroeger:
- Jaarlijks tekort van bijna 2 biljoen dollar
- Staatsschuld boven 100% van het bruto binnenlands product
- Politieke verdeeldheid maakt compromissen moeilijk
Een korte shutdown zal waarschijnlijk weinig schade aanrichten. Maar een lange shutdown, gecombineerd met andere problemen, kan twijfels oproepen over de financiële stabiliteit van de VS.
10. Wat kunt u als belegger doen?
- Blijf belegd: markten herstellen meestal snel
- Spreid uw beleggingen: goud en staatsobligaties bieden vaak stabiliteit
- Laat u niet meeslepen door krantenkoppen
- Let op de dollar: vooral als u buiten de VS belegt
- Houd wat cash achter de hand: handig voor uitgaven én om te kopen bij een dip
Shutdowns zijn meestal politiek theater met financiële bijwerkingen. Geduld wordt vaak beloond.
Wat u moet onthouden
Shutdowns zijn vervelend, maar zelden beslissend. Ze zorgen voor kortstondige onrust, maar markten herstellen meestal snel. Het grootste risico is het wegvallen van economische data, waardoor beleggers en centrale banken tijdelijk zonder kompas zitten. Defensieve sectoren zoals nutsbedrijven, consumentengoederen en goud houden vaak beter stand dan sectoren die afhankelijk zijn van de overheid.
Voor buitenlandse beleggers is de impact vooral voelbaar via de dollar en het wereldwijde sentiment.
Shutdowns zijn als slecht weer: hinderlijk, maar snel vergeten.
Onthoud evenwel dat beleggen risico's inhoudt. Uw inleg kan minder waard worden. Prestaties in het verleden bieden geen garanties voor de toekomst. Saxo geeft geen beleggingsadvies.
Nieuwste artikelen
Online trainingsessie: Hoe bouw ik een robuuste portefeuille?