Jak automatyzacja napędzana przez sztuczną inteligencję i roboty przekształcają branże oraz portfele inwestycyjne

Saxo Group
Zapotrzebowanie na robotykę rośnie bardzo szybko. Co kiedyś było domeną linii produkcyjnych, teraz pojawia się w szpitalach, magazynach, a nawet małych firmach. Maszyny są wdrażane, by rozwiązywać rzeczywiste problemy, uzupełniać braki kadrowe, obniżać koszty operacyjne oraz przyspieszać cykle produkcyjne.
U podstaw tej transformacji leży sztuczna inteligencja (tzw. AI). AI sprawia, że roboty stają się mądrzejsze, bardziej responsywne i gotowe do adaptacji w czasie rzeczywistym. W miarę dojrzewania tych technologii przyciągają one poważny kapitał, od portfeli instytucjonalnych po inwestorów indywidualnych.
Czym jest inwestowanie w robotykę i dlaczego jest teraz istotne?
Robotyka to inwestowanie polegające na przeznaczaniu kapitału na firmy, które tworzą, dostarczają lub wspierają systemy robotyczne. Obejmuje to producentów robotów przemysłowych, wytwórców robotów współpracujących, deweloperów oprogramowania pracujących nad automatyzacją opartą na AI oraz dostawców komponentów, takich jak czujniki, układy scalone i elementy wykonawcze. Podczas gdy część przedsiębiorstw specjalizuje się wyłącznie w robotyce, wiele z nich jest zdywersyfikowanych między automatykę, sprzęt i technologie wspierające.
Zainteresowanie inwestorów tym sektorem rośnie wraz ze strukturalnym zapotrzebowaniem na automatyzację. Analitycy przewidują, że globalny rynek robotyki osiągnie 218 miliardów USD do 2030 roku, co napędzają postępy w dziedzinie AI, spadające koszty sprzętu oraz powszechna automatyzacja w wielu branżach.
Obecnie prym w zastosowaniu robotyki wiodą branże produkcyjne, logistyczne, opieka zdrowotna i rolnictwo, każda z nich wdrażając ją w celu obniżenia kosztów, poprawy precyzji lub zwiększenia skali działania. W przeciwieństwie do trendów napędzanych wyłącznie rozgłosem, inwestycje w robotykę zwykle odpowiadają konkretnym celom w zakresie produktywności i praktycznym zastosowaniom komercyjnym. Dzięki temu stają się coraz bardziej atrakcyjne dla inwestorów poszukujących długoterminowej ekspozycji na praktyczne innowacje i przemysłową transformację.
Roboty współpracujące: wzrost popularności kobotów
Roboty współpracujące – zwane również kobotami – to systemy robotyczne zaprojektowane do bezpośredniej interakcji z ludźmi. W przeciwieństwie do tradycyjnych robotów przemysłowych, które zwykle działają za barierami bezpieczeństwa, koboty są wyposażone w czujniki bezpieczeństwa, ograniczniki siły oraz adaptacyjne oprogramowanie, umożliwiające im bezpieczną pracę w przestrzeniach dzielonych z ludźmi. Mogą być szkolone lub programowane przy minimalnym poziomie wiedzy technicznej i często wykonują lekkie, powtarzalne zadania, uwalniając pracowników do bardziej złożonych ról.
Ta kategoria poszerza dostęp do automatyzacji w różnych sektorach. Mali i średniej wielkości producenci wdrażają koboty w istniejących procesach bez kosztownych przeróbek. W opiece zdrowotnej koboty wspierają automatyzację prac laboratoryjnych i rehabilitację. Centra logistyczne, zakłady przetwórstwa żywności oraz producenci elektroniki wykorzystują koboty do zwiększania wydajności oraz łagodzenia skutków stałych niedoborów kadrowych.
Dzięki naciskowi na elastyczność, bezpieczeństwo i łatwość wdrożenia koboty są jedną z najbardziej atrakcyjnych kategorii w obszarze nowej robotyki, wypełniając lukę pomiędzy pracą ręczną a pełną automatyzacją.
Automatyzacja napędzana AI i przemysłowa transformacja
Sztuczna inteligencja stała się głównym wyróżnikiem we współczesnej robotyce. Podczas gdy wcześniejsze systemy robotyczne działały według sztywno zaprogramowanych sekwencji, dzisiejsze maszyny wykorzystują AI do analizy danych w czasie rzeczywistym, uczenia się na ich podstawie oraz bardziej autonomicznego działania. To przesunięcie sprawia, że roboty coraz częściej przejmują zadania dotychczas wymagające ludzkiego osądu.
Wpływ widoczny jest w wielu branżach:
- W przemyśle lotniczym roboty napędzane AI realizują konserwację predykcyjną, wykrywając potencjalne awarie, zanim do nich dojdzie.
- W produkcji półprzewodników systemy wizyjne oparte na AI wychwytują mikroskopijne usterki na liniach produkcyjnych.
- W nieruchomościach komercyjnych roboty zajmują się sprzątaniem i ochroną po godzinach pracy, wymagając minimalnego nadzoru.
- W logistyce platformy obsługiwane przez AI optymalizują procesy magazynowe i prowadzą roboty mobilne, przyspieszając oraz usprawniając realizację zamówień.
Te rozwiązania pokazują, w jaki sposób automatyzacja oparta na AI zwiększa precyzję, obniża wskaźniki błędów i daje większą elastyczność działania.
Jakie czynniki napędzają rozwój robotyki?
Wdrażanie robotyki jest odpowiedzią na presję operacyjną i strukturalną. Poniżej przedstawiamy główne siły napędzające jej rozwój w różnych sektorach:
Niedobory siły roboczej i zmiany demograficzne
Starzenie się społeczeństwa i spadek liczby osób aktywnych zawodowo zmuszają firmy do przemyślenia sposobu wykonywania pracy. W obszarach takich jak produkcja, ochrona zdrowia czy logistyka coraz trudniej o wykwalifikowanych pracowników. Robotyka to skalowalne rozwiązanie, które pozwala wypełnić te luki bez obniżania wydajności lub poziomu bezpieczeństwa.
Wydajność i efektywność kosztowa
Roboty nie tylko automatyzują, lecz także optymalizują procesy. Automatyzacja skraca czas produkcji, ogranicza błędy i umożliwia funkcjonowanie linii produkcyjnych 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu. Mniejsze koszty zatrudnienia, spadek liczby wypadków i ograniczony czas przestojów przekładają się na wymierne zyski. Efekty te potęgują się w miarę rozwoju systemów oraz wykorzystywania informacji zwrotnej z AI.
Odporność łańcucha dostaw i skalowalność
Robotyka staje się kluczem dla operacji logistycznych. W magazynach i centrach dystrybucyjnych zautomatyzowane systemy wspierają zarządzanie zapasami, kompletowanie zamówień i sortowanie – nawet przy ograniczonych zasobach kadrowych czy w okresach zwiększonego zapotrzebowania. Taka elastyczność wzmacnia ciągłość łańcucha dostaw i ułatwia skalowanie działalności.
Transformacja gospodarcza i ewolucja rynku pracy
Robotyka zmienia sposób tworzenia wartości. Automatyzując rutynowe zadania, przedsiębiorstwa mogą przyspieszyć cykl produkcyjny i skierować pracowników do zadań o wyższej wartości dodanej. Wspiera to wzrost produktywności, szczególnie w regionach, których dotyka problem starzenia się społeczeństwa.
Jak inwestować w obszar robotyki
Wraz z rosnącym znaczeniem inwestycji w robotykę inwestorzy zainteresowani tym tematem mogą uzyskać ekspozycję poprzez pojedyncze akcje lub zdywersyfikowane ETF-y, które śledzą globalne trendy w robotyce i automatyzacji:
Akcje powiązane z robotyką, na które warto zwrócić uwagę
Wiele notowanych na giełdzie przedsiębiorstw aktywnie kształtuje ekosystem robotyki – od szeroko zakrojonych rozwiązań przemysłowych i robotyki medycznej po oprogramowanie oparte na AI i systemy autonomiczne. Przykłady obejmują:
- Nvidia (NVDA). Układy AI wykorzystywane w robotyce i maszynach autonomicznych
- ABB (ABBN.Y). Roboty przemysłowe i współpracujące
- Fanuc (6954.T). Robotyka produkcyjna o wysokiej precyzji
- Intuitive Surgical (ISRG). Systemy robotyczne wspomagające zabiegi chirurgiczne
- Rockwell Automation (ROK). Automatyzacja przemysłowa i systemy sterowania
- UiPath (PATH). Robotyczna automatyzacja procesów oparta na oprogramowaniu
- Teradyne (TER). Koboty oraz zautomatyzowane systemy testujące
- PTC (PTC). Platformy łączności i oprogramowanie dla inteligentnych maszyn
- Keyence (6861.T). Systemy wizyjne i czujniki do zastosowań w automatyzacji
- Yaskawa Electric (6506.T). Sterowanie ruchem i robotyka dla fabryk
Przedsiębiorstwa te funkcjonują w obszarach takich jak infrastruktura AI, sprzęt, systemy produkcyjne czy robotyka chirurgiczna, proponując zróżnicowane podejście do automatyzacji.
Popularne ETF-y związane z robotyką
Dla uzyskania szerszej ekspozycji inwestorzy mogą rozważyć ETF-y skupiające się na robotyce, automatyzacji i AI. Fundusze te zazwyczaj integrują globalny zestaw producentów sprzętu, deweloperów oprogramowania i dostawców komponentów. Do przykładowych należą:
- Global X Robotics & Artificial Intelligence ETF (BOTZ)
- ROBO Global Robotics and Automation ETF (ROBO)
- VanEck Robotics ETF (IBOT)
- L&G ROBO Global Robotics and Automation UCITS ETF (IROB)
- iShares Automation & Robotics UCITS ETF (2B76)
- Xtrackers MSCI Global SDG 9 Industry, Innovation & Infrastructure ETF (SDG9)
- First Trust Nasdaq Artificial Intelligence and Robotics ETF (ROBT)
- ARK Autonomous Technology & Robotics ETF (ARKQ)
- Pacer BlueStar Engineering the Future ETF (BULD)
- SPDR S&P Kensho Intelligent Structures ETF (SIMS)
Każdy z ETF-ów stosuje inną strategię alokacji. Niektóre koncentrują się głównie na sprzęcie przemysłowym, inne zapewniają szerszą ekspozycję na infrastrukturę AI, oprogramowanie automatyzujące czy dostawców komponentów.
Kluczowe ryzyka związane z inwestycją w robotykę
Robotyka zapewnia długoterminowy potencjał, ale inwestowanie w ten sektor wiąże się z koniecznością uwzględnienia ryzyk finansowych, operacyjnych i regulacyjnych.
Poniżej omówiono główne zagrożenia, które warto wziąć pod uwagę:
Kapitałochłonność i opóźnienia komercyjne
Rozwój robotyki często wiąże się z wysokimi nakładami na badania i rozwój oraz prototypowanie sprzętu. Wiele firm potrzebuje długiego okresu, zanim osiągnie rentowność. Opóźnienia we wdrażaniu rozwiązań, nieprzewidziane koszty czy bariery techniczne mogą negatywnie wpłynąć na początkowe zyski i zahamować tempo przyjmowania technologii.
Technologiczne zakłócenia i dezaktualizacja
Tempo innowacji w dziedzinie robotyki jest bardzo wysokie. Modele AI stale ewoluują, sprzęt szybko się starzeje, a na rynek wchodzą nowi gracze. Firmy, które nie adaptują się wystarczająco szybko, mogą stracić na znaczeniu, co przekłada się na ryzyko inwestowania w podmioty, które nie zdążą wygenerować istotnych zysków.
Cykl rozgłosu i ryzyko wyceny
Entuzjazm inwestorów wokół tematu robotyki i automatyzacji czasem prowadzi do zawyżonych wycen w niektórych segmentach. Akcje związane z nowoczesnymi technologiami często są zmienne i podatne na wpływ informacji o wynikach finansowych, regulacjach czy nastrojach rynkowych. Dla ograniczenia ryzyka warto rozważyć odpowiedni moment wejścia na rynek i wielkość ekspozycji.
Tarcia regulacyjne i niepewność polityczna
Zastosowania robotyki nierzadko wchodzą w obszar opieki zdrowotnej, nadzoru czy infrastruktury publicznej, gdzie przepisy bywają złożone i różnią się między regionami. Prawodawstwo zwykle nie nadąża za tempem innowacji. Ograniczenia eksportowe, normy bezpieczeństwa i regulacje dotyczące odpowiedzialności mogą komplikować modele biznesowe i utrudniać dostęp do rynków.
Wypieranie siły roboczej i sprzeciw społeczny
Rozwój automatyzacji rodzi obawy dotyczące utraty miejsc pracy i rosnących nierówności dochodowych, co może wywoływać reakcje polityczne lub społeczne. W efekcie implementacja robotyki w sektorach wrażliwych na te kwestie może przebiegać wolniej, zwłaszcza w gospodarkach rozwijających się lub wysoko zrzeszonych organizacjami związkowymi.
Czy robotyka powinna być na Twoim radarze inwestycyjnym?
Robotyka staje się kluczowym elementem w dostosowywaniu się branż do współczesnych wyzwań. Systemy napędzane sztuczną inteligencją usprawniają procesy, zmniejszają nieefektywności i otwierają drogę do form automatyzacji, które jeszcze dekadę temu były zbyt kosztowne lub niewykonalne.
Trend ten nie jest podyktowany wyłącznie spekulacją, ale rzeczywistymi zmianami w sposobie rozwiązywania problemów biznesowych. Robotyka odpowiada na realne potrzeby, takie jak braki kadrowe, konieczność większej precyzji czy cięcia kosztów, zapewniając jednocześnie ekspozycję na technologie, których znaczenie gospodarcze będzie rosnąć. Potencjał dla traderów i inwestorów jest duży, pod warunkiem że podejdą oni do tematu z jasnym rozumieniem tempa zmian, ryzyk i kierunku rozwoju.
Powiązane artykuły
Jak "big data" i cyfrowa transformacja zmieniają branżę ropy i gazu
Wzrosty na rynkach wschodzących: możliwości, ryzyka i wpływ technologii