De Regel van 72: Wat is het en hoe werkt het?
Saxo Group
Veel beleggers willen een eenvoudige manier om in te schatten hoeveel hun geld in de loop van de tijd kan groeien. De Regel van 72 biedt hiervoor een gemakkelijke oplossing, waarmee iedereen kan berekenen hoe lang het duurt om een investering te verdubbelen op basis van een vast jaarlijks rendement.
Dit concept is echter niet beperkt tot beleggen: het kan ook inzicht bieden in inflatie, rente op leningen en andere gebieden van financiële planning. Hoewel het een benadering is, blijft de Regel van 72 nuttig voor iedereen die de groei van financiële activa onder specifieke omstandigheden wil begrijpen.
Wat is de Regel van 72?
De Regel van 72, voor het eerst geïntroduceerd door wiskundige Luca Pacioli in 1494, is een vereenvoudigde formule om in te schatten hoe lang het duurt voordat een investering in waarde verdubbelt bij een vast jaarlijks rendement. De berekening werkt door het getal 72 te delen door het verwachte jaarlijkse rendement, wat een snelle en benaderende verdubbelingstijd oplevert.
De formule voor de Regel van 72 is:
Verdubbelingstijd (jaren) = 72 ÷ Verwacht jaarlijks rendement (%)
Verder dan alleen beleggingen is de Regel van 72 in de financiële wereld toepasbaar op elke situatie met exponentiële groei of krimp, zoals inflatie of schulden. Het benadrukt de kracht van samengestelde groei en is daarmee een veelzijdig hulpmiddel voor zowel beginnende als ervaren beleggers.
Hoe werkt de Regel van 72?
De Regel van 72 in beleggen is gebaseerd op het principe van samengestelde rente, waarbij rendement niet alleen wordt berekend over de oorspronkelijke inleg, maar ook over de in de loop der tijd opgebouwde winst. Het geeft een snelle schatting van de tijd die nodig is om een belegging te verdubbelen, of van het jaarlijkse rendement dat nodig is om dat doel te bereiken.
Laten we enkele voorbeelden van de Regel van 72 bekijken: een belegging met een jaarlijks rendement van 8% verdubbelt in ongeveer negen jaar (72 ÷ 8 = 9). Andersom kunt u, als u uw geld in een bepaalde tijd wilt verdubbelen, 72 delen door het gewenste aantal jaren. Wilt u bijvoorbeeld in 24 jaar verdubbelen, dan is een jaarlijks rendement van 3% nodig (72 ÷ 24 = 3).
Deze methode werkt het nauwkeurigst bij rendementen tussen 5% en 10%, waar samengestelde groei voorspelbaar is. Het is echter belangrijk te beseffen dat de regel bij extreem hoge of juist erg lage rentepercentages minder nauwkeurig is vanwege de niet-lineaire aard van exponentiële groei.
De Regel van 72 laat ook financiële risico’s zien. Een lening met een jaarlijks rentepercentage van 12% verdubbelt het verschuldigde bedrag al in zes jaar, wat de impact van hoge leenkosten illustreert. Ook inflatie kan de koopkracht snel uithollen: bij een inflatie van 4% halveert de waarde van geld in 18 jaar (72 ÷ 4 = 18).
Toepassingen van de Regel van 72
Om te laten zien hoe simpel en praktisch deze formule is, bekijken we de verschillende toepassingen van de Regel van 72 in meer detail.
Schatten van beleggingsgroei
Zoals eerder vermeld, is de meest voorkomende toepassing van de Regel van 72 in beleggen - het schatten van hoe lang het duurt voordat een belegging in waarde verdubbelt. Zo kan een belegger met een jaarlijks rendement van 6% verwachten dat de portefeuille in 12 jaar verdubbelt (72 ÷ 6 = 12). Deze snelle berekening helpt bij het stellen van realistische verwachtingen voor langetermijnplanning, zonder ingewikkelde rekenmethodes.
Inzicht in de impact van inflatie
Inflatie ondermijnt de koopkracht van geld na verloop van tijd, en de Regel van 72 schat hoe snel dit gebeurt. Bij een inflatie van 3% halveert de waarde van geld bijvoorbeeld in 24 jaar (72 ÷ 3 = 24). Omdat inflatie fungeert als een “negatieve samengestelde” factor, benadrukt dit het belang van investeren in activa die de inflatie op de lange termijn kunnen overtreffen, zoals aandelen of vastgoed.
Beoordelen van leningen en kredietkosten
De Regel van 72 is ook nuttig bij het evalueren van de impact van samengestelde rente op schulden. Een creditcardschuld met een jaarlijks rentepercentage van 18% verdubbelt al in vier jaar (72 ÷ 18 = 4). Deze schrijnende illustratie laat zien hoe urgent het is om schulden met hoge rente aan te pakken om exponentiële groei van verplichtingen te voorkomen.
Evalueren van kosten en uitgaven
Beleggingskosten verminderen het effectieve jaarlijkse rendement, waardoor het langer duurt om een investering te verdubbelen. Zo leidt een jaarlijks rendement van 8% met 2% aan kosten tot een netto rendement van 6%. Volgens de Regel van 72 stijgt de verdubbelingstijd dan van 9 jaar (72 ÷ 8) naar 12 jaar (72 ÷ 6). Dit benadrukt het belang van het minimaliseren van kosten om de langetermijngroei te optimaliseren.
Voordelen van het gebruik van de Regel van 72
De Regel van 72 biedt diverse voordelen die het tot een populair hulpmiddel voor financiële planning maken. Hieronder staan de belangrijkste:
Eenvoud voor snelle berekeningen
Een van de grootste voordelen van de Regel van 72 is de eenvoud. Zonder geavanceerde rekenmachines of software kunnen beleggers snel de verdubbelingstijd of het benodigde rendement inschatten. Zo is het mentaal eenvoudig om te berekenen dat een investering met 10% rendement in ongeveer 7,2 jaar verdubbelt (72 ÷ 10 = 7,2). Dit maakt het tot een toegankelijk hulpmiddel voor snelle beslissingen.
Veelzijdigheid in verschillende financiële situaties
De Regel van 72 is niet beperkt tot de groei van beleggingen. De formule is ook inzetbaar om inflatie te begrijpen, schulden te beoordelen en zelfs de effecten van kosten op de opbrengst van een beleggingsfonds in te schatten. Of het nu gaat om pensioenplanning of het beheren van creditcardschulden met hoge rente, dit hulpmiddel biedt nuttige inzichten in de effecten van samengestelde groei.
Praktisch voor financiële educatie
Dankzij de eenvoud en toepassingsmogelijkheden is de Regel van 72 een vaste waarde in financiële educatie. Het introduceert het concept van exponentiële groei en samengestelde rente op een toegankelijke manier, wat de financiële geletterdheid bevordert.
Benchmark voor financiële doelen
De Regel van 72 helpt beleggers bij het evalueren van financiële doelen door een duidelijk ijkpunt te bieden voor verwachte rendementen. Zo kan een belegger met een gemiddelde jaarlijkse opbrengst van 6% verwachten het kapitaal in 12 jaar te verdubbelen (72 ÷ 6). Als deze termijn niet overeenkomt met hun doelen, kunnen ze op zoek gaan naar beleggingen met een hoger rendement of hun inleg verhogen om aan de doelstellingen te voldoen.
Beperkingen van de Regel van 72
Hoewel de Regel van 72 een eenvoudige en toegankelijke manier biedt om de groei van beleggingen te schatten, zijn er enkele beperkingen waar beleggers rekening mee moeten houden:
Minder nauwkeurig bij extreme percentages
De Regel van 72 is het nauwkeurigst bij rendementen tussen de 5% en 10%. Buiten deze bandbreedte wijken de resultaten sterk af door de niet-lineaire aard van exponentiële groei. Bij een jaarlijks rendement van 20% voorspelt de regel bijvoorbeeld een verdubbelingstijd van 3,6 jaar (72 ÷ 20 = 3,6). Uit een exacte berekening blijkt echter dat dit ongeveer 3,8 jaar duurt, wat laat zien dat de nauwkeurigheid bij hogere percentages afneemt.
Niet toepasbaar op enkelvoudige rente
De Regel van 72 is gebaseerd op samengestelde rente, waarbij opbrengsten worden herbelegd om extra winst te genereren. Bij scenario’s met enkelvoudige rente, waar rente alleen over de oorspronkelijke hoofdsom wordt berekend, werkt de regel niet. Heeft een obligatie bijvoorbeeld een vaste jaarlijkse enkelvoudige rente van 8%, dan duurt het veel langer om te verdubbelen dan de Regel van 72 zou voorspellen.
Gebrek aan flexibiliteit bij onregelmatige samenstelling
De Regel van 72 gaat uit van jaarlijkse samenstelling, waardoor hij minder effectief is voor beleggingen met een onregelmatig samenstellingstempo, zoals per kwartaal of per dag. In die gevallen zijn nauwkeurigere hulpmiddelen, zoals gedetailleerde renteformules of financiële calculators, nodig.
Vertekenend resultaat bij inconsistente rendementen
De formule gaat uit van een vast rendement, wat in de praktijk zelden voorkomt. Marktschommelingen, wisselende rentes en onregelmatige winsten of verliezen maken de Regel van 72 minder betrouwbaar voor het inschatten van langetermijngroei. Een gemiddeld rendement van 8% kan bijvoorbeeld jaren van forse stijgingen en dalingen maskeren, waardoor de werkelijke projecties onnauwkeurig worden.
Alternatieven voor de Regel van 72
De Regel van 72 is een betrouwbaar instrument voor snelle schattingen, maar andere methoden kunnen in specifieke situaties meer nauwkeurigheid bieden. Hieronder staan enkele opvallende alternatieven:
De Regel van 70
De Regel van 70 werkt op vergelijkbare wijze, maar is beter geschikt voor lagere rendementen, met name tussen 2% en 5%. In plaats van 72 deel je dan door 70. Bij een rendement van 2% voorspelt de Regel van 70 bijvoorbeeld een verdubbelingstijd van 35 jaar (70 ÷ 2 = 35), wat dichter bij het exacte resultaat ligt dan de Regel van 72.
De Regel van 69,3
De Regel van 69,3 is het meest nauwkeurig voor continue samenstelling, vaak toegepast in theoretische modellen of sterk geautomatiseerde financiële systemen. Bij een jaarlijks rendement van 12% voorspelt de methode een verdubbelingstijd van 5,78 jaar (69,3 ÷ 12), wat dicht bij de exacte berekening ligt. Door de complexiteit van het werken met 69,3 is deze regel echter minder geschikt voor snelle hoofdrekeningen.
Aangepaste regels: 71, 73 of 74
Aangepaste regels passen de deler aan voor rendementen die aanzienlijk afwijken van 8%. Enkele voorbeelden:
- Gebruik 71 bij rendementen rond 5%–6%.
- Gebruik 73 of 74 bij rendementen boven 10%.
Deze aanpassingen verhogen de nauwkeurigheid, vooral bij scenario’s die buiten het ideale bereik van de Regel van 72 vallen.
Geavanceerde financiële berekeningen
Wanneer precieze resultaten nodig zijn, bieden exacte renteberekeningen of financiële calculators een betrouwbaarder alternatief. Deze hulpmiddelen houden rekening met factoren als onregelmatige samenstelling, wisselende rentepercentages of kosten, en geven nauwkeurige uitkomsten voor complexe financiële plannen.
Conclusie: Haal het beste uit de Regel van 72
De Regel van 72 is een waardevol hulpmiddel om te schatten hoe beleggingen, inflatie of schulden zich in de loop van de tijd ontwikkelen. Door de eenvoud en veelzijdigheid is het een praktisch instrument voor het beoordelen van groeipotentieel en voor het stellen van realistische financiële doelen. Met deze regel krijg je een duidelijker beeld van de impact van rendement en diverse financiële variabelen, waardoor je jouw strategieën kunt afstemmen op je langetermijndoelstellingen.
Toch kan het nodig zijn om aanpassingen te maken of nauwkeurigere methoden te gebruiken bij extreme rentepercentages of onregelmatige samenstelling.
Gerelateerde artikelen
Hoe DCA (Dollar Cost Averaging) kan helpen tijdens marktvolatiliteit
Wat is een stop loss-order? Hoe risico te beheren bij beleggen
Hoe u uw portefeuille kunt diversifiëren: strategieën voor risicobeheer
Nieuwste artikelen
Beleggen kent risico’s, uw inleg kan minder waard worden.
De informatie op deze pagina is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als een individuele aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. De beloning van de auteur van dit artikel staat/stond/zal niet direct of indirect in relatie (staan) met zijn specifieke aanbevelingen of standpunten. Ondanks het feit dat Saxo Nederland alle zorgvuldigheid in acht neemt bij het samenstellen en onderhouden van deze pagina's, en daarbij gebruik maakt van bronnen die betrouwbaar geacht worden, kan Saxo Nederland niet instaan voor de juistheid, volledigheid en actualiteit van de geboden informatie. Indien u zonder verificatie of advies gebruikmaakt van de verstrekte informatie, doet u dat voor eigen rekening en risico. Aan de informatie op deze pagina's kunnen geen rechten worden ontleend. Saxo Nederland is een handelsnaam van Saxo Bank A/S. Beleggen brengt risico’s met zich mee. Uw inleg kan minder waard worden. Meer informatie over de specifieke productrisico’s kunt u lezen op de productpagina’s.