Discover how the Rule of 72 simplifies investment growth, inflation impact, and financial planning with actionable insights.

De Regel van 72: wat is het en hoe werkt de 72-regel?

Trading Strategies
Saxo Be Invested

Saxo Group

Veel beleggers willen een eenvoudige manier vinden om in te schatten hoeveel hun geld in de loop van de tijd kan groeien. De Regel van 72 biedt een handige methode, waarmee iedereen kan berekenen hoe lang het duurt om een investering te verdubbelen op basis van een vast jaarlijks rendement.

Dit concept is echter niet alleen van toepassing op beleggingen, maar kan ook inzicht geven in inflatie, rente op leningen en andere gebieden van financiële planning. Hoewel het een benadering is, blijft de Regel van 72 nuttig voor iedereen die de groei van financiële activa onder specifieke omstandigheden wil begrijpen.

Wat is de Regel van 72?

De Regel van 72, oorspronkelijk geïntroduceerd door wiskundige Luca Pacioli in 1494, is een vereenvoudigde formule die gebruikt wordt om te schatten hoe lang het duurt voordat een investering verdubbelt bij een vast jaarlijks rendement. Dit gebeurt door het getal 72 te delen door het verwachte jaarlijkse rendement, wat snel een globale verdubbeltijd oplevert.

De formule voor de Regel van 72 is:

Tijd om te verdubbelen (jaren) = 72 ÷ Verwacht jaarlijks rendement (%)

Naast beleggingen geldt de Regel van 72 in de financiële wereld voor elke situatie waarin sprake is van exponentiële groei of afname, zoals inflatie of schulden. De formule benadrukt de kracht van rente op rente (compounding) en is daarmee een veelzijdig hulpmiddel voor zowel beginnende als ervaren beleggers.

Hoe werkt de 72-regel?

De Regel van 72 bij beleggen is gebaseerd op het principe van compounding, waarbij het rendement niet alleen wordt berekend over de initiële investering, maar ook over de opgebouwde winst na verloop van tijd. Met deze regel kun je snel inschatten hoeveel tijd nodig is om een investering te verdubbelen, of welk jaarlijks rendement vereist is om dat te bereiken.

Laten we een paar voorbeelden van de regel van 72 bekijken: een investering met een jaarlijks rendement van 8% verdubbelt in ongeveer negen jaar (72 ÷ 8 = 9). Wil je daarentegen je geld verdubbelen in een bepaalde periode, deel je 72 door het gewenste aantal jaren. Stel dat je je investering in 24 jaar wilt verdubbelen, dan heb je een jaarlijks rendement van 3% nodig (72 ÷ 24 = 3).

Deze methode is het nauwkeurigst bij een jaarlijks rendement tussen de 5% en 10%, waar compounding voorspelbaar verloopt. Het is echter goed om te beseffen dat de regel bij zeer hoge of juist extreem lage rendementen minder exact is vanwege het niet-lineaire karakter van exponentiële groei.

De Regel van 72 laat ook financiële risico’s zien. Een lening met 12% jaarlijkse rente verdubbelt het verschuldigde bedrag in slechts zes jaar, wat de impact van hoge leenkosten aantoont. Ook inflatie heeft een snelle invloed op koopkracht: bij 4% inflatie halveert de waarde van geld in 18 jaar (72 ÷ 4 = 18).

Toepassingen van de Regel van 72

Om te laten zien hoe eenvoudig en praktisch deze formule is, kijken we in meer detail naar de verschillende toepassingen van de Regel van 72.

Beleggingsgroei inschatten

Zoals eerder vermeld, is de meest gebruikelijke toepassing in Regel van 72-beleggen het schatten van de tijd die nodig is om een investering in waarde te verdubbelen. Zo kan een belegger met een rendement van 6% per jaar verwachten dat zijn portefeuille in 12 jaar verdubbelt (72 ÷ 6 = 12). Deze snelle rekentool helpt bij het stellen van realistische verwachtingen voor langetermijnplanning zonder ingewikkelde berekeningen.

Inzicht in de invloed van inflatie

Inflatie vermindert de koopkracht van geld na verloop van tijd, en de Regel van 72 geeft een indicatie van hoe snel dit gebeurt. Bij een inflatie van 3% halveert de waarde van geld in 24 jaar (72 ÷ 3 = 24). Omdat inflatie als een “negatieve vorm van rente op rente” werkt, benadrukt dit het belang van beleggingen die door de jaren heen doorgaans boven de inflatie presteren, zoals aandelen of vastgoed, om je vermogen te behouden en te laten groeien.

De kosten van leningen en kredieten inschatten

De Regel van 72 is ook nuttig bij het beoordelen van de impact van samengestelde rente op schulden. Een creditcardschuld met een jaarlijkse rente van 18% verdubbelt in slechts vier jaar (72 ÷ 18 = 4). Dit is een opvallend voorbeeld van hoe belangrijk het is om hoge-rentekosten te beheersen, om te voorkomen dat schulden zich razendsnel opstapelen.

Beoordeling van kosten en uitgaven

Beleggingskosten drukken het effectieve rendement, waardoor het langer duurt om een investering te verdubbelen. Een jaarlijks rendement van 8% met een kostenpercentage van 2% geeft een nettorendement van 6%. Volgens de Regel van 72 neemt de verdubbelingstijd daarmee toe van 9 jaar (72 ÷ 8) naar 12 jaar (72 ÷ 6). Dit benadrukt het belang van het minimaliseren van kosten om je langetermijngroei te optimaliseren.

Voordelen van het gebruik van de Regel van 72

De Regel van 72 biedt verschillende voordelen die het een populair hulpmiddel maken bij financiële planning. Hieronder de belangrijkste:

Eenvoud voor snelle berekeningen

Een van de grootste voordelen van de Regel van 72 is het gebruiksgemak. Zonder geavanceerde calculators of software kunnen beleggers snel de verdubbelingstijd of het benodigde rendement inschatten. Zo is het in een paar tellen duidelijk dat een investering met 10% rendement in ongeveer 7,2 jaar verdubbelt (72 ÷ 10 = 7,2). Dit maakt de Regel van 72 een toegankelijk hulpmiddel voor snelle beslissingen.

Veelzijdigheid in financiële situaties

De Regel van 72 is niet alleen bruikbaar voor de groei van beleggingen. De toepasbaarheid strekt zich uit tot het begrijpen van inflatie, het beoordelen van schulden en zelfs het inschatten van de effecten van kosten op de opbrengst van een beleggingsfonds. Of je nu spaart voor je pensioen of te maken hebt met een hoge rente op je creditcard, dit hulpmiddel geeft waardevolle inzichten in de effecten van compounding door de jaren heen.

Praktisch hulpmiddel voor financiële geletterdheid

De eenvoud en bruikbaarheid van de Regel van 72 maken het tot een basiselement in financiële educatie. Het introduceert het concept van exponentiële groei en compounding op een makkelijk te begrijpen manier, wat bijdraagt aan een betere financiële geletterdheid.

Benchmark voor financiële doelen

Met de Regel van 72 kunnen beleggers hun financiële doelen evalueren door een helder ijkpunt te bieden voor het verwachte rendement. Een belegger met een portefeuille die gemiddeld 6% rendement per jaar oplevert, kan bijvoorbeeld verwachten dat zijn geld in 12 jaar verdubbelt (72 ÷ 6). Als deze periode niet past bij de gewenste doelen, kan worden gezocht naar beleggingen met een hoger rendement of kan men de inleg verhogen om toch aan de doelstellingen te voldoen.

Beperkingen van de Regel van 72

Hoewel de Regel van 72 een eenvoudige en toegankelijke manier biedt om de groei van beleggingen in te schatten, zijn er beperkingen waar beleggers rekening mee moeten houden:

Minder nauwkeurig bij extreme rendementen

De Regel van 72 is het nauwkeurigst voor rendementen tussen 5% en 10%. Buiten deze bandbreedte kunnen de uitkomsten sterk afwijken door het niet-lineaire karakter van exponentiële groei. Bij een jaarlijks rendement van 20% voorspelt de regel bijvoorbeeld een verdubbelingstijd van 3,6 jaar (72 ÷ 20 = 3,6). De exacte berekening komt echter rond de 3,8 jaar uit, wat laat zien dat de nauwkeurigheid bij hogere percentages afneemt.

Niet van toepassing op enkelvoudige rente

De Regel van 72 gaat uit van compounding, waarbij de rente steeds opnieuw wordt geïnvesteerd om extra winst te genereren. Ze is niet van toepassing op scenario’s met enkelvoudige rente, waarin de rente alleen wordt berekend over de initiële hoofdsom. Als een obligatie bijvoorbeeld een vaste jaarlijkse enkelvoudige rente van 8% uitkeert, zal de verdubbelingstijd veel langer zijn dan de Regel van 72 zou voorspellen.

Gebrek aan flexibiliteit bij onregelmatige compounding

De Regel van 72 neemt aan dat er sprake is van jaarlijkse rente-op-rente, waardoor ze minder bruikbaar is bij beleggingen met onregelmatige compounding, zoals per kwartaal of per dag. In die gevallen zijn nauwkeurigere methoden nodig, zoals uitgebreide compoundingformules of financiële calculators.

Misleidende resultaten bij inconsistente rendementen

De formule gaat uit van een vast rendement, iets wat in de praktijk zelden voorkomt. Volatiele markten, wisselende rentepercentages en onregelmatige winsten of verliezen kunnen de Regel van 72 minder geschikt maken voor het voorspellen van langetermijngroei. Zo kan een gemiddeld rendement van 8% grote uitschieters naar boven of beneden verbergen, wat de uiteindelijke projecties onnauwkeurig maakt.

Alternatieven voor de Regel van 72

De Regel van 72 (hoe werkt de 72-regel) is een betrouwbaar hulpmiddel voor snelle schattingen, maar andere methoden kunnen in specifieke situaties meer nauwkeurigheid bieden. Enkele belangrijke alternatieven zijn:

De Regel van 70

De Regel van 70 werkt op vergelijkbare wijze, maar is geschikter voor lagere rendementen tussen 2% en 5%. In plaats van door 72, deel je het rendement door 70. Bij een rendement van 2% voorspelt de Regel van 70 een verdubbelingstijd van 35 jaar (70 ÷ 2 = 35), wat dichter bij de exacte berekening ligt dan de Regel van 72.

De Regel van 69,3

De Regel van 69,3 is het meest nauwkeurig voor continue compounding, vaak gebruikt in theoretische modellen of sterk geautomatiseerde financiële systemen. Bij een jaarlijks rendement van 12% voorspelt deze een verdubbelingstijd van 5,78 jaar (69,3 ÷ 12), wat dicht bij de exacte uitkomst ligt. Door de complexiteit van het getal 69,3 is dit echter minder praktisch voor snelle, mentale schattingen.

Aangepaste regels: 71, 73 of 74

Bij hogere of lagere rendementen kan men de delers iets aanpassen om de nauwkeurigheid te verbeteren:

  • Gebruik 71 voor rendementen rond 5%–6%.
  • Gebruik 73 of 74 voor rendementen boven 10%.

Met deze aanpassingen kun je betere inschattingen maken, zeker bij scenario’s die buiten het ideale bereik van de Regel van 72 vallen.

Geavanceerde financiële berekeningen

Als precieze resultaten vereist zijn, bieden exactere compoundingformules of financiële calculators uitkomst. Deze methoden houden bijvoorbeeld rekening met onregelmatige compounding, schommelende rentepercentages of kosten en bieden daardoor meer nauwkeurige resultaten voor complexe financiële planning.

Conclusie: Haal het beste uit de Regel van 72

De Regel van 72 is een waardevol hulpmiddel om in te schatten hoe investeringen, inflatie of schulden zich in de loop van de tijd kunnen ontwikkelen. Dankzij de eenvoud en veelzijdigheid is het een praktisch instrument om groeipotentieel te beoordelen en realistische financiële doelen te stellen. Door van deze benadering gebruik te maken, krijg je een beter inzicht in de impact van rendementen en andere financiële variabelen, zodat je je strategie kunt afstemmen op je langetermijndoelstellingen.

Toch geldt ook hier dat er bij extreme percentages of bij onregelmatige rente-op-rente meer nauwkeurige methoden nodig kunnen zijn om de werkelijke groei of verdubbelingstijd te berekenen.

Saxo België
Italiëlei 124, Bus 101
2000, Antwerpen,
België

Saxo België, handelend onder de naam Saxo, is het Belgisch bijkantoor van Saxo Bank A/S. Primair onder toezicht van de DFSA. In België geregistreerd bij NBB en onder toezicht van de FSMA en NBB.

Neem contact op met Saxo

Select region

België
België