Koers-winstverhouding uitgelegd: wat het is en hoe je deze kunt gebruiken

Verschillende soorten koers-winstverhoudingen

Wanneer u naar de koers-winstverhouding (P/E-ratio) van een aandeel kijkt, zult u merken dat er verschillende typen bestaan. Elk type biedt een net iets andere kijk op de waardering van het bedrijf.

Trailing P/E-ratio

Deze koers-winstverhouding is gebaseerd op de winst van het bedrijf over de afgelopen 12 maanden. Beleggers houden van de trailing P/E omdat deze uitgaat van feitelijke gegevens en daardoor een betrouwbare maatstaf is voor de recente prestaties van een aandeel. Een beperking is echter dat de ratio alleen het verleden weerspiegelt, terwijl bedrijven zich snel kunnen ontwikkelen.

Forward P/E-ratio

In tegenstelling tot de trailing P/E kijkt de forward P/E naar de verwachte winst van het bedrijf over de komende 12 maanden. Dit biedt inzicht in hoe een aandeel het mogelijk in de toekomst gaat doen, maar brengt ook risico's met zich mee—vooral als de winstprognoses niet nauwkeurig blijken.

Soms kunnen analisten of het bedrijf zelf te optimistisch of juist te pessimistisch zijn over de toekomstige prestaties, wat kan leiden tot misleidende ratios.

Cyclically Adjusted Price-to-Earnings (CAPE)-ratio

De CAPE-ratio neemt een langer perspectief en kijkt naar de gemiddelde winst over een periode van 10 jaar, gecorrigeerd voor inflatie. Deze wordt vaak gebruikt om de prestaties van de algehele markt te beoordelen, zoals de S&P 500, en is handig om schommelingen in winst te vereffenen die ontstaan gedurende verschillende fasen van een economische cyclus.

Hoe de koers-winstverhouding te gebruiken in aandelenanalyse

De koers-winstverhouding kan een krachtig hulpmiddel zijn, maar de effectiviteit ervan hangt af van de context. Door de koers-winstverhouding van een bedrijf te vergelijken met die van andere bedrijven in dezelfde sector, en met de historische P/E van datzelfde bedrijf, krijgt u een beter beeld van of het aandeel overgewaardeerd of ondergewaardeerd is.

Hoge koers-winstverhouding vs. lage koers-winstverhouding

Een hoge koers-winstverhouding (P/E-ratio) betekent meestal dat beleggers een sterke groei van het bedrijf verwachten. Een P/E-ratio boven de 25 wordt vaak als hoog beschouwd, wat erop wijst dat beleggers bereid zijn meer te betalen voor elke dollar winst, omdat ze rekenen op hogere bedrijfswinsten in de toekomst. Technologiebedrijven zoals Amazon hebben vaak een hoge P/E-ratio door hun snelle groeipotentieel.

Daarentegen kan een lage P/E-ratio (doorgaans onder de 15) aangeven dat een aandeel ondergewaardeerd is. Maar het kan ook betekenen dat er weinig groei wordt verwacht of dat er zorgen zijn over de financiële gezondheid. Waardeaandelen hebben vaak een lagere P/E-ratio vanwege hun tragere groei.

Koers-winstverhoudingen vergelijken per sector

Verschillende sectoren hebben doorgaans uiteenlopende gemiddelde P/E-ratios, onder andere vanwege verschillen in groeipercentages, verdienmodellen en marktverwachtingen.

Een globaal overzicht van typische P/E-bereiken per sector:

• Technologie. 20–40 (hogere P/E-ratios komen vaak voor vanwege de hoge groeiverwachtingen).
• Financiële instellingen (banken). 10–15 (een lager bereik doordat banken stabieler zijn en minder hard groeien).
• Gezondheidszorg. 15–25 (dit varieert, bijvoorbeeld tussen farmaceutische bedrijven en fabrikanten van medische apparaten).
• Nutsgroepen. 10–20 (nutsbedrijven groeien langzaam en stabiel, dus hun P/E-ratio ligt vaak lager).
• Consumptiegoederen. 15–25 (afhankelijk van het groeipotentieel en de marktvraag).

Door de koers-winstverhouding van een bedrijf te vergelijken met die van sectorgenoten krijgt u een beter inzicht in de vraag of het overgewaardeerd of ondergewaardeerd is. Zo kan een bank met een P/E-ratio van 30 als duur worden gezien, terwijl een techbedrijf met dezelfde ratio juist een sterk groeipotentieel kan hebben.

Bepalen of een aandeel over- of ondergewaardeerd is

Door de koers-winstverhouding van een bedrijf te vergelijken met de sector- en historische gemiddelden, kunt u inschatten of het aandeel mogelijk te hoog of te laag geprijsd is.

Als een techbedrijf bijvoorbeeld een P/E-ratio van 50 heeft terwijl het sectorgemiddelde op 25 ligt, kan dat wijzen op overwaardering—tenzij er een buitengewoon hoge groei wordt verwacht. Andersom kan een aandeel met een veel lagere P/E-ratio dan sectorgenoten ondergewaardeerd zijn, wat het interessant kan maken—al is het belangrijk te onderzoeken hoe dat komt.

De koers-winstverhouding in de praktijk: twee voorbeelden

Het wordt vaak duidelijker hoe de koers-winstverhouding werkt als u kijkt naar praktische voorbeelden. Hieronder twee bekende bedrijven:

1. Voorbeeld van een aandeel met een hoge P/E-ratio: Tesla

Tesla staat bekend om zijn snelle groei, en de koers-winstverhouding weerspiegelt dat. In september 2024 bedroeg de P/E-ratio van Tesla 71,4, wat relatief hoog is vergeleken met andere sectoren. Deze hoge ratio laat zien dat beleggers rekenen op aanzienlijke toekomstige groei.

Door de positie van Tesla in de markt voor elektrische voertuigen en de innovatieve energieoplossingen, wordt het aandeel verhandeld met een premie ten opzichte van de huidige winst.

2. Voorbeeld van een aandeel met een lage P/E-ratio: Ford

Ford, een meer traditionele autofabrikant, heeft een veel lagere P/E-ratio, wat wijst op een stabieler, maar trager groeipad. In september 2024 stond deze ratio op 11,40. Deze lagere waarde duidt erop dat Ford eerder een waardeaandeel is en mogelijk ondergewaardeerd wordt door de markt.

Over het algemeen verwachten beleggers minder explosieve groei van Ford in vergelijking met bijvoorbeeld Tesla. Wel bieden Fords gevestigde marktpositie en stabiele dividenduitkeringen een aantrekkelijke keuze voor bepaalde typen beleggers.

Beperkingen van de koers-winstverhouding (P/E-ratio)

Hoewel de koers-winstverhouding (P/E-ratio) een waardevol hulpmiddel is bij het beoordelen van een aandeel, kent ze ook beperkingen die tot misleidende conclusies kunnen leiden als u niet voorzichtig te werk gaat. Hieronder vindt u er een paar om rekening mee te houden:

Groeipercentages en de PEG-ratio

De koers-winstverhouding houdt geen rekening met de groeipotentie van een bedrijf, wat het minder geschikt kan maken voor het vergelijken van groeiaandelen. Op dit punt kan de PEG-ratio (Price/Earnings-to-Growth) uitkomst bieden. De PEG-ratio corrigeert de P/E-ratio voor de verwachte winstgroei van het bedrijf.

Formule:

PEG-ratio = P/E-ratio / Groeipercentage

Voorbeeld:

Een hoge P/E-ratio kan op het eerste gezicht afschrikken, maar als het bedrijf een hoog groeipercentage heeft, kan de PEG-ratio toch aangeven dat het aandeel eerlijk geprijsd is. De PEG-ratio is vooral nuttig bij het analyseren van snelgroeiende sectoren zoals technologie, waar hoge koers-winstverhoudingen vaak voorkomen.

Negatieve koers-winstverhouding (P/E-ratio)

Als een bedrijf negatieve winst rapporteert, wordt de P/E-ratio negatief of niet gedefinieerd. Een negatieve koers-winstverhouding betekent doorgaans dat het bedrijf verlies lijdt, wat het lastig maakt om deze maatstaf te gebruiken voor waardering. In zulke gevallen kunt u beter kijken naar andere financiële indicatoren, zoals kasstromen of toekomstige winstkilansen.

Manipulatie van de winst

Een basisbeperking van de koers-winstverhouding is dat deze afhangt van de winst, die soms via boekhoudkundige trucs kan worden gemanipuleerd.

Zo kunnen ondernemingen creatieve boekhoudmethoden toepassen om hun gerapporteerde winst tijdelijk te verhogen, waardoor de P/E-ratio er beter uitziet dan deze in werkelijkheid is. Deze manipulatie kan de P/E-ratio vertekenen en leiden tot een te hoge of te lage waardering van het aandeel.

Conclusie: inzicht in de koers-winstverhouding (P/E-ratio)

De koers-winstverhouding is een uitstekend startpunt om te bepalen of een aandeel redelijk geprijsd is. U krijgt hiermee een momentopname van hoe de markt de toekomst van een bedrijf ziet—of beleggers bereid zijn een premie te betalen vanwege verwachte groei, of dat het aandeel juist laag is geprijsd door beperkte verwachtingen.

Toch is de koers-winstverhouding slechts een van de vele hulpmiddelen. Een hoge P/E bij een snelgroeiend bedrijf hoeft niet te betekenen dat het aandeel te duur is, en een lage P/E is niet per definitie een koopje. Het is belangrijk om dieper te kijken naar de achterliggende factoren en andere indicatoren, zoals de PEG-ratio, te overwegen voor een volledigere analyse.

Uiteindelijk is de koers-winstverhouding zeer nuttig, maar het is essentieel om het bedrijf als geheel te bekijken, inclusief de groeipotentie en de sector waarin het opereert, zodat u een weloverwogen beleggingsbeslissing kunt nemen.