AI-wapensystemen & nationale veiligheid: zijn dit de volgende grote investeringskansen?

De militaire budgetten groeien snel. In 2024 bereikten de wereldwijde defensie-uitgaven een record van USD 2,7 biljoen, een stijging van 9,4% ten opzichte van het voorgaande jaar, de snelste toename sinds het einde van de Koude Oorlog. En het gaat niet alleen om straaljagers en raketten. Het gaat om code, chips en algoritmes.

Nu AI de middelen van nationale defensie transformeert, ontstaat er een nieuwe categorie bedrijven: zij die de software achter autonome wapens, bewakingssystemen en cyberinfrastructuur ontwerpen. Sommigen worden al gesteund door privaat kapitaal, terwijl anderen opduiken in defensie-ETF's en op de publieke markten.

Deze verschuiving trekt de aandacht van beleggers die zich voorheen afzijdig hielden van de defensie-industrie.

Wat is nationale veiligheid en waarom is het belangrijk voor beleggers?

Nationale veiligheid verwijst naar het vermogen van een land om zichzelf te beschermen tegen interne en externe dreigingen. Traditioneel betekende dit het onderhouden van een sterk leger om invasies of aanvallen af te schrikken. Tegenwoordig omvat het ook de verdediging van digitale infrastructuur, het veiligstellen van toeleveringsketens en het waarborgen van toegang tot essentiële technologieën, van satellieten en halfgeleiders tot energienetwerken en AI-systemen.

Naarmate de wereld steeds meer onderling verbonden en geopolitiek versnipperd raakt, hebben overheden hun definitie van wat beschermd moet worden uitgebreid. Een cyberaanval op een ziekenhuis, een embargo op zeldzame aardmetalen of een datalek bij een defensie-aannemer kan nu aanleiding geven tot een reactie op nationaal niveau.

Deze bredere kijk op veiligheid herdefinieert de overheidsbudgetten. Landen verhogen hun defensie-uitgaven niet alleen om wapens te moderniseren, maar ook om te investeren in volgende generatie capaciteiten zoals kunstmatige intelligentie, ruimtetoepassingen en cybercommandostructuren.

Deze verschuiving beïnvloedt nu al hoe kapitaal stroomt naar technologieën die zijn gekoppeld aan defensie, en waarom defensie-ETF's hun reikwijdte aanpassen om bedrijven op te nemen die zich bevinden op het snijvlak van nationale veiligheid en innovatie.

De rol van kunstmatige intelligentie in nationale veiligheid

Kunstmatige intelligentie verandert snel de manier waarop landen bedreigingen plannen, detecteren en erop reageren. In plaats van te reageren nadat er een incident heeft plaatsgevonden, helpen AI-tools overheden om eerder in actie te komen door enorme hoeveelheden data te analyseren om patronen te herkennen, zwakke plekken op te sporen en mogelijke aanvallen (zowel fysiek als digitaal) te simuleren voordat ze plaatsvinden.

AI in oorlogvoering drijft realtimesurveillancesystemen aan, automatiseert dronenavigatie en helpt besluitvormers om inlichtingen vanaf het slagveld te verwerken. AI-wapensystemen—ook wel autonome wapens genoemd—kunnen doelen volgen, identificeren en aanvallen zonder menselijke tussenkomst. Sommige zijn volledig geautomatiseerd, terwijl andere onder streng toezicht opereren, waarbij mensen de uiteindelijke beslissingen beoordelen.

Het belangrijkste verschil met eerdere militaire technologie zit niet in het wapen zelf, maar in de manier waarop informatie wordt verwerkt. Waar een radar vroeger gegevens doorgaf aan een menselijke operator, kan een AI-model nu in milliseconden beslissingen nemen. Dit roept praktische en ethische vragen op: wanneer moet menselijk toezicht verplicht zijn? Hoe moet AI in oorlogsvoering worden gereguleerd? En hoe kan misbruik of escalatie worden voorkomen?

Ondanks deze uitdagingen blijven de uitgaven aan AI in de defensiesector toenemen. Overheden financieren volgende generatie platformen, inlichtingendiensten moderniseren systemen voor dreigingsdetectie, en defensie-aannemers werken samen met softwarebedrijven om AI-gestuurde infrastructuur te ontwikkelen. Ook startups ontwikkelen technologieën voor dubbel gebruik, die zowel civiele als militaire toepassingen hebben.

Door deze verschuiving wordt het defensie-beleggingsthema uitgebreid. Het omvat nu niet alleen hardware, maar ook de data, algoritmes en infrastructuur die intelligente systemen aandrijven, waardoor AI een groeigebied is geworden voor beleggers die zich richten op langetermijntrends in veiligheid.