Deense valutakoppeling: waarom alleen Denemarken zijn kroon stabiel houdt
Saxo Group
Denemarken heeft de waarde van zijn munt, de kroon, al meer dan 20 jaar aan de euro gekoppeld. Deze regeling, bekend als de Deense valutakoppeling, houdt de wisselkoers binnen een smalle band stabiel. Dit betekent dat terwijl de euro vrij beweegt ten opzichte van de Amerikaanse dollar, de Deense kroon (DKK) zich bijna synchroon met de euro beweegt.
Zweden en Noorwegen daarentegen laten hun valuta's zweven. Hun wisselkoersen stijgen en dalen op basis van marktwerking, wat hun centrale banken meer flexibiliteit biedt maar hen ook blootstelt aan grotere volatiliteit.
Hoe de vaste wisselkoers van Denemarken werkt
Een vaste wisselkoers betekent dat de waarde van een valuta op een bepaald niveau aan een andere is gekoppeld. In het geval van Denemarken is de kroon via het Exchange Rate Mechanism II (ERM II) aan de euro gekoppeld. Binnen ERM II mogen de meeste valuta's bewegen binnen een ±15% marge rond een centrale koers. Denemarken heeft zich echter verplicht de kroon veel dichter bij de euro te houden: de centrale koers is vastgesteld op 7,46038 DKK per euro, met een toegestane bandbreedte van slechts ±2,25%.
Danmarks Nationalbank handhaaft deze regeling door in te grijpen op de valutamarkt en de rentevoeten aan te passen. Als de kroon verzwakt richting de ondergrens van de bandbreedte, kan de centrale bank de rente verhogen om buitenlands kapitaal aan te trekken of rechtstreeks kronen aankopen. Als de kroon te sterk wordt, kan de bank de rente verlagen of kronen verkopen om de opwaartse druk te verlichten.
De koppeling geldt specifiek voor de euro. Ten opzichte van andere valuta, zoals de Amerikaanse dollar of de Zweedse kroon, zweeft de kroon. Als de euro bijvoorbeeld in waarde stijgt ten opzichte van de dollar, zal de kroon doorgaans in bijna dezelfde mate in waarde stijgen.
Deze nauwe koppeling is bedoeld om de onzekerheid over de wisselkoers te beperken voor de handel en investeringen van Denemarken met de eurozone, de grootste economische partner van het land. Het helpt ook om de binnenlandse inflatie in overeenstemming te brengen met het prijsstabiliteitsdoel van de eurozone door grote schommelingen in de waarde van de kroon te beperken.